Theo báo cáo giám sát của Chính phủ, giai đoạn từ 2015-2019, có 8.442 vụ xâm hại trẻ em được phát hiện, xử lý, với 8.709 trẻ em bị xâm hại. Trong đó, có 6.432 trẻ bị xâm hại tình dục; 857 trẻ bị bạo lực; 106 trẻ bị mua bán, bắt cóc, chiếm đoạt; 1.314 trẻ bị xâm hại bằng các hình thức khác. Trong các vụ xâm hại đã để lại hậu quả nặng nề, gây bức xúc dư luận là xâm hại tình dục, chiếm 75,4% tổng số vụ xâm hại trẻ em.

Một điểm đáng lưu ý, trong quá trình giám sát tại một số địa phương cho thấy, đối tượng xâm hại trẻ em là người ruột thịt, người thân thích và người quen biết với trẻ có xu hướng gia tăng, chiếm trên dưới 90%. Đặc biệt nghiêm trọng, trong giai đoạn này có 337 trẻ bị tử vong (trong đó 191 trẻ bị giết, 146 trẻ bị các hình thức xâm hại khác dẫn đến tử vong); 418 trẻ có thai do bị xâm hại tình dục; 193 trẻ bị rối loạn tâm thần... Qua giám sát cho thấy, còn nhiều trường hợp trẻ em bị xâm hại nhưng chưa được phát hiện kịp thời để xử lý, nhất là các hành vi bạo lực gây tổn hại về thể chất và tinh thần cho trẻ em. Đồng thời, công tác theo dõi, thống kê tình hình trẻ em bị xâm hại chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến, số vụ xâm hại trẻ em được phát hiện và xử lý nêu trong các báo cáo chưa phản ánh đầy đủ tình hình thực tế.

Thảo luận tại phiên họp, đồng chí Phùng Quốc Hiển, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch QH cho rằng, những số liệu nêu trong báo cáo là những con số rất đáng quan tâm và lo ngại. “Đây chỉ là mặt nổi của “tảng băng chìm” “tảng băng nổi” - đồng chí Phùng Quốc Hiển băn khoăn.

Lưu ý đến tình trạng trẻ em bị cưỡng bức lao động, Phó chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, công tác bảo vệ trẻ em của chúng ta hiện nay còn chưa tốt. “Khi phát hiện, ngoài việc xử lý kịp thời, cần có biện pháp bảo vệ trẻ em để tình trạng xâm hại không xảy ra nữa. Có những vụ trẻ em bị bạo lực, bạo hành dài ngày, nhưng chính quyền địa phương không biết, nhà trường không biết… Vì vậy, để hạn chế việc bạo hành trẻ em cần gắn trách nhiệm của chính quyền cấp cơ sở” - đồng chí Phùng Quốc Hiển đề nghị.

Đồng quan điểm, Đại tướng Đỗ Bá Tỵ, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ tịch QH đề nghị: Số vụ xâm hại tình dục trẻ em chiếm 75,4% tổng số vụ xâm hại trẻ em. Các cơ quan chức năng cần phân tích, đánh giá kỹ hơn công tác thanh tra, kiểm tra, công tác quản lý của cơ quan chức năng, nhất là vai trò của chính quyền cơ sở, địa phương trong công tác phòng, chống xâm hại trẻ em. Thực tế nhiều vụ việc nghiêm trọng chỉ được phát hiện, xử lý khi xảy ra hậu quả nghiêm trọng hoặc dư luận, báo chí phản ánh, tố cáo, còn chính quyền địa phương, cơ quan chức năng không hay biết. Báo cáo cần kiến nghị thêm về việc xử lý trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc bỏ lọt tội phạm, sai quy định.

Để làm rõ hơn vấn đề về trách nhiệm, đồng chí Đào Ngọc Dung, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nhấn mạnh: Hiện chưa chỉ rõ trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra xâm hại trẻ em. Hệ thống pháp luật đầy đủ, nhưng tính răn đe chưa đủ. Việc khởi tố, xử lý các vụ xâm hại trẻ em rất khó vì ranh giới đúng sai rất ngắn. Nhiều vụ nghe rất bức xúc nhưng chứng cứ rất khó để xử lý. Nên nghiên cứu để quy định chặt chẽ hơn các đối tượng có hành vi này. Kể cả giao cho Chính phủ nghiên cứu Luật Phòng chống xâm hại trẻ em.

Ngoài ra, các đại biểu cho rằng, hiện nay việc tuyên truyền về phòng ngừa xâm hại trẻ em còn chưa đạt yêu cầu, hiểu biết pháp luật về quyền, nghĩa vụ chăm sóc trẻ em cũng còn nhiều hạn chế. Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ nhấn mạnh, gia đình là tế bào của xã hội, sự phát triển lành mạnh của trẻ em có vai trò rất lớn của người lớn, trong đó có cha mẹ, người thân, nhưng con số người lớn không rõ về luật là điều đáng lo lắng.

“Không biết luật thì làm sao thực hiện đúng luật! Không nắm rõ quy định thì vi phạm luật, thực hiện không đúng là tất yếu. Việc tuyên truyền, vận động chống các hành vi xâm hại trẻ em cần phải đa dạng về hình thức, tránh đi vào lối mòn, tận dụng tối đa vai trò của mạng xã hội, công nghệ thông tin...” - Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ cho hay.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho rằng, thời gian vừa qua, việc tuyên truyền phòng chống xâm hại trẻ em rộng, nhưng chưa sâu. Để đáp ứng hiệu quả tuyên truyền, nên đa dạng hình thức tuyên truyền như dành thời lượng giờ vàng trên truyền hình; tuyên truyền qua mạng xã hội... là những kênh nhiều người tham gia để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, hướng dẫn trẻ em kỹ năng phòng tránh xâm hại.

V.H