Biên giới quốc gia (BGQG) là thiêng liêng, bất khả xâm phạm; được xây dựng, quản lý, bảo vệ cả trong thời bình và thời chiến. Phương thức quản lý, bảo vệ BGQG là tổng thể cách thức, biện pháp tiến hành hoạt động vũ trang, phi vũ trang và hoạt động nghiệp vụ nhằm bảo vệ chủ quyền thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, lợi ích quốc gia - dân tộc, tài nguyên, môi trường sinh thái, an ninh trật tự và phòng thủ vững chắc BGQG.

Những năm qua, BĐBP đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương thức quản lý, bảo vệ BGQG, góp phần quan trọng trong bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG; xử lý hiệu quả các vụ việc xảy ra trên biên giới; duy trì thực hiện nghiêm hiệp định, quy định, quy chế biên giới, cửa khẩu, giữ vững an ninh trật tự ở khu vực biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Tuy nhiên, quá trình tiến hành phương thức quản lý, bảo vệ BGQG còn bộc lộ nhiều hạn chế nhất định trong lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành; trong tổ chức, bố trí, sử dụng lực lượng và triển khai các hoạt động quản lý, bảo vệ BGQG. Công tác nắm tình hình và tham mưu cho cấp có thẩm quyền giải quyết các vấn đề về biên giới của một số đơn vị chưa kịp thời, hiệu quả thấp; hợp tác quốc tế trong quản lý, bảo vệ BGQG chưa tương xứng với khả năng và tiềm lực mỗi bên… Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu phương thức quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới” là vấn đề vừa mang tính cấp thiết, vừa có ý nghĩa chiến lược.

Năm 2021, Bộ Tư lệnh BĐBP được Bộ Quốc phòng giao chủ trì triển khai nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu phương thức quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới”, thực hiện trong 2 năm (2021-2022), do Trung tướng Lê Đức Thái, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Tư lệnh BĐBP làm Chủ nhiệm đề tài.

Căn cứ kế hoạch nghiên cứu và hồ sơ thuyết minh đề tài được Hội đồng Khoa học Bộ Quốc phòng thông qua, Ban Chủ nhiệm đã triển khai nghiên cứu xây dựng đề cương chi tiết; biên soạn báo cáo chuyên môn; tổ chức khảo sát thực tế thu thập tài liệu; dự thảo báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu đề tài; tổ chức hội thảo; xin ý kiến chuyên gia, các nhà khoa học và các cơ quan, đơn vị.

Tại buổi đánh giá, nghiệm thu đề tài, Hội đồng nghiệm thu đánh giá đề tài là công trình khoa học độc lập, có giá trị sử dụng cao, kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng, góp phần bổ sung và làm sâu sắc thêm lý luận về phương thức quản lý, bảo vệ BGQG; cung cấp luận cứ khoa học cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP nghiên cứu, đề ra các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác quản lý, bảo vệ BGQG trong tình hình mới. Đồng thời làm tài liệu để các đơn vị trong BĐBP áp dụng, sử dụng vào các hoạt động quản lý, bảo vệ BGQG trên các tuyến biên giới hiện nay và phục vụ tài liệu giảng dạy trong các học viện, nhà trường của BĐBP, toàn quân.

Hội đồng Khoa học đã tiến hành bỏ phiếu đánh giá, xếp loại đề tài đạt xuất sắc và đề nghị Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen.

Thay mặt Hội đồng Khoa học Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Trần Việt Khoa yêu cầu Ban Chủ nhiệm đề tài tiếp thu kết luận của Hội đồng, bổ sung hoàn thiện đề tài trong thời gian sớm nhất, báo cáo về Bộ Quốc phòng để xem xét công nhận kết quả nghiên cứu, đưa kết quả nghiên cứu của đề tài ứng dụng trong thực tiễn và biên soạn tài liệu huấn luyện.

Hoàng Vân