Không như ở miền xuôi, mỗi khi con cái lập gia đình ra ở riêng thì bố, mẹ đều cho con một ít vốn liếng để vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu của một gia đình mới; với cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Kô, Vân Kiều thì khi các cặp vợ chồng trẻ tách hộ đều phải tự thân vận động để dựng xây cuộc sống.

Địa bàn 2 xã A Ngo, A Bung thuộc huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị, hằng năm có khoảng từ 150 đến 200 cặp vợ chồng trẻ xin tách hộ để ra tự lập cuộc sống riêng. Tuy nhiên, chiếm trên 80% số gia đình trẻ này đều thuộc diện đặc biệt khó khăn, họ thiếu gần như mọi thứ cho nhu cầu sinh hoạt gia đình. Trong đó, cái thiếu cơ bản và cấp thiết nhất chính là kiến thức khoa học, tư liệu sản xuất và vốn đầu tư ban đầu để khởi nghiệp làm ăn, phát triển kinh tế. Mặc dù vấn đề này đã được các cấp quan tâm, nhiều dự án hỗ trợ xóa đói, giảm nghèo cho người dân được triển khai trên địa bàn, nhưng do nhiều yếu tố cả chủ quan lẫn khách quan nên nhiều hộ nghèo chưa tiếp cận và hưởng lợi từ các dự án. Tỷ lệ hộ nghèo đối với những cặp vợ chồng trẻ vẫn còn khá cao so với mặt bằng chung của nhiều địa phương khác.

Trước thực trạng trên, Đảng ủy, Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng CKQT La Lay đã tiến hành khảo sát thực tế về nhu cầu, nguyện vọng của những cặp vợ chồng trẻ trong xây dựng, phát triển kinh tế gia đình bằng các mô hình sản xuất truyền thống nhưng theo phương pháp mới để người dân hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau cùng phát triển. Mô hình “Dê giống khởi nghiệp” được hình thành và hoạt động theo phương thức luân chuyển từ gia đình này đến gia đình khác sau khi đàn dê con đủ thời gian tách mẹ. Mô hình này được Đảng ủy, Ban Chỉ huy đơn vị giao cho Đoàn thanh niên triển khai thực hiện.

Tháng 9-2020, sau một thời gian vận động sự đóng góp của đoàn viên, thanh niên trong đơn vị, với số tiền thu được hơn 12 triệu đồng, các chiến sĩ đã mua 4 con dê giống và phối hợp cùng Ban Thường vụ Đoàn thanh niên 2 xã A Ngo, A Bung giao 2 con dê giống cho gia đình anh Hồ Văn Thuở, 24 tuổi, ở thôn A Đeng, xã A Ngo và 2 con dê giống cho gia đình anh Hồ Cu Roái, 25 tuổi, ở thôn A Bung, xã A Bung. Cùng với đó là sự hỗ trợ về cách chăm sóc, phối giống, phòng ngừa dịch bệnh để dê nhanh phát triển, khỏe mạnh và sớm sinh sản. Nhờ chăm sóc đúng theo hướng dẫn của những “kỹ sư chăn nuôi” Biên phòng, đầu năm 2021, cả 4 con dê giống đã sinh sản lứa đầu tiên với tổng cộng 8 dê con.

Anh Hồ Văn Thuở, người đầu tiên nhận nuôi 2 con dê giống chia sẻ: “Vợ chồng em được các anh Biên phòng và cán bộ Đoàn thanh niên xã cho nuôi 2 con dê giống, chỉ sau gần 4 tháng, dê đã sinh sản thêm 4 con dê con. Đến nay, những con dê con sắp đến tuổi phối giống sinh sản. Vợ chồng em mừng lắm vì đây là nguồn vốn ban đầu để chúng em phát triển kinh tế gia đình, vượt qua khó khăn và thoát được nghèo. Vợ chồng em sẽ cố gắng chăm sóc tốt để đàn dê ngày càng phát triển”.

Theo chu kỳ sinh trưởng của loại động vật này thì dê con chỉ cần hơn 4 tháng là đã tách mẹ, còn sau 2 tháng sinh con thì dê mẹ sẽ đến thời kỳ phối giống và mỗi lần đẻ từ 2-3 con. Thức ăn cho dê rất dễ kiếm, chỉ là các loại cỏ, lá cây có sẵn trong thiên nhiên. Chính vì thế, chi phí để chăm sóc cho một đàn dê khi đã có dê giống là không lớn, song dê cũng thường hay bị một số căn bệnh về đường ruột, cho nên người chăn nuôi cần phải có sự hiểu biết nhất định thì mới nuôi dê thành công, nhất là trong thời điểm dê mang thai và sinh sản.

Thiếu tá Lê Xuân Trường, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng CKQT La Lay cho biết: “Trước khi bàn giao dê giống cho đối tượng thụ hưởng, chúng tôi đều cử người hướng dẫn họ cụ thể về cách làm chuồng trại và chuẩn bị một lượng thức ăn cần thiết, thuốc thú y để chăm sóc dê trong thời gian đầu khi chưa quen với môi trường, thức ăn mới. Suốt quá trình nuôi, chúng tôi luôn liên lạc với họ để nắm bắt tình hình chăn nuôi và có biện pháp xử lý khi dê bị bệnh hoặc mang thai và sinh sản cũng như kỹ thuật chăm sóc dê con mới đẻ. Do đó, đến thời điểm này, cả 4 con dê giống cũng như dê con đều khỏe mạnh”.

Tháng 9-2021 là vừa tròn 1 năm triển khai mô hình “Dê giống khởi nghiệp” cho đoàn viên, thanh niên trên địa bàn mới lập gia đình và tách hộ để khởi nghiệp. Từ 4 con dê giống ban đầu, qua 3 lượt luân chuyển, đến nay, đã có 6 gia đình đoàn viên, thanh niên ở 2 xã A Ngo và A Bung được nhận nuôi với 15 con dê con và hiện tại, 2 con dê giống đã luân chuyển lượt thứ 4 cho 2 gia đình tiếp theo. Niềm vui nhân lên khi 8 con dê lứa sinh sản đầu tiên đã sắp đến tuổi phối giống. Như vậy, trong tương lai gần sẽ có thêm nhiều gia đình đoàn viên, thanh niên được hưởng lợi từ mô hình ý nghĩa này.

Anh Nguyễn Đức Linh, Bí thư Huyện đoàn Đakrông chia sẻ: “Thông qua mô hình, các gia đình đoàn viên, thanh niên ở 2 xã A Bung và A Ngo sẽ có động lực để vươn lên phát triển kinh tế mà họ không cần phải bỏ vốn ban đầu khi mà điều kiện về nguồn vốn còn gặp nhiều khó khăn. Chúng tôi rất vui và cảm phục các đoàn viên, thanh niên Đồn Biên phòng CKQT La Lay bởi chính các anh đã tiếp thêm động lực cho tuổi trẻ địa phương vươn lên trong cuộc sống”.

Một mô hình giúp dân phát triển kinh tế, tuy mới chỉ những bước sơ khai, song hiệu quả đạt được rất triển vọng. Các chủ nhân hưởng lợi từ mô hình này ngày càng vững tin vào tương lai, xung kích xóa nghèo trên vùng biên gian khó. Và đó cũng chính là niềm hạnh phúc lớn lao nhất của những người chiến sĩ quân hàm xanh luôn sát cánh cùng nhân dân trong bất luận hoàn cảnh nào.

Nguyễn Thành Phú