Bài 1: Tăng cường ý chí, nguyện vọng của cử tri biên giới

Do nhiều nguyên nhân khác nhau, một thời gian dài, hoạt động của HĐND cấp xã ở các địa phương biên giới phía Tây tỉnh Nghệ An chưa đạt được hiệu quả như mong đợi. Đặc biệt là việc giám sát thực hiện nghị quyết, các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh còn những hạn chế. Chủ trương giới thiệu cán bộ đồn Biên phòng tham gia HĐND cấp xã tại các địa phương biên giới đã tăng cường thêm ý chí, nguyện vọng, quyền giám sát của nhân dân.

Nhiều hạn chế ở “vùng đất khó”

Khu vực biên giới (KVBG) đất liền của tỉnh Nghệ An có địa hình hiểm trở, khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, cơ sở hạ tầng còn nhiều yếu kém; sinh sống trên địa bàn chủ yếu là đồng bào các dân tộc thiểu số như: Thái, Mông, Khơ Mú, Thổ, Ơ Đu… chiếm khoảng 14,6% dân số toàn tỉnh, đời sống còn nhiều khó khăn. Trong khi đó, KVBG của tỉnh được xác định là vùng đất có tiềm năng lớn về tài nguyên thiên nhiên, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chính sách ưu đãi đặc biệt, triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh cho KVBG tỉnh Nghệ An, tuy nhiên, kết quả mang lại chưa được như kỳ vọng. Thực tế cho thấy, một số chương trình, dự án đạt hiệu quả thấp, thậm chí một số địa phương còn để xảy ra sai phạm, gây thất thoát, lãng phí lớn. Những vụ việc, vấn đề bất cập tồn tại kéo dài tại các địa phương không được giải quyết gây lãng phí lớn về của cải, vật chất và ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân KVBG với các cấp chính quyền.

Qua phân tích cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, trong đó phải kể đến vai trò giám sát, kiểm tra của HĐND cấp xã tại các địa phương còn hạn chế. Tổ chức HĐND cấp xã tại các địa phương KVBG của tỉnh Nghệ An chưa khẳng định được vai trò đại diện cho quyền lợi nhân dân. Bởi đại biểu tham gia HĐND mang tính chất kiêm nhiệm, trình độ nhận thức chưa đồng đều. Một số đại biểu chưa nắm vững các chính sách, pháp luật liên quan vấn đề phải giám sát, nhất là lĩnh vực đầu tư, xây dựng cơ bản, thu, chi ngân sách, chương trình mục tiêu... nên việc giám sát tại kỳ họp còn hạn chế, thiếu những ý kiến đánh giá sắc sảo, thuyết phục đối với các báo cáo do UBND cấp xã đưa ra.

Cũng chính vì lẽ đó, một số đại biểu chất vấn không sâu, không trúng vấn đề trọng tâm của địa phương. Quá trình giám sát, nhìn chung, đại biểu chưa đánh giá đúng được kết quả thực hiện nghị quyết của HĐND đề ra cũng như những tồn tại, thiếu sót trong quá trình thực hiện, nhiều nơi hoạt động của HĐND cấp xã còn mang tính hình thức.

Ông Lưu Văn Hùng, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Phó Chủ tịch HĐND huyện Quế Phong cho biết: “Trên địa bàn huyện Quế Phong, đại biểu HĐND cấp xã nói chung và tại các xã biên giới nói riêng chủ yếu là cán bộ kiêm nhiệm, mang tính cơ cấu cao, chất lượng đại biểu chưa đồng đều. Một số đại biểu chưa nhận thức hết vai trò, trách nhiệm giám sát, nhất là các lĩnh vực khó, mang tính chất chuyên ngành. Còn có những trường hợp chưa tâm huyết với nhiệm vụ của đại biểu dân bầu nên quá trình hoạt động chưa đáp ứng được kỳ vọng của cử tri”.

Tăng cường ý chí, nguyện vọng của cử tri

Để củng cố, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh ở các địa phương KVBG đất liền, Tỉnh ủy Nghệ An đã có nhiều chủ trương lớn. Thực hiện quy chế phối hợp giữa Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP với các Tỉnh ủy, Thành ủy biên giới, từ năm 1999, Tỉnh ủy Nghệ An đã đề nghị Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Nghệ An điều động cán bộ đồn Biên phòng tăng cường cho các xã biên giới. Cho đến nay, BĐBP Nghệ An thường xuyên duy trì 27 đảng viên là cán bộ BĐBP về tăng cường cho 27 xã biên giới đất liền giữ chức danh Phó Bí thư đảng ủy xã.

Cũng từ thực tế, một số xã biên giới đã chủ động giới thiệu cán bộ Biên phòng tăng cường xã và cán bộ đồn Biên phòng ứng cử tham gia vào HĐND cấp xã. Kết quả, trong nhiệm kỳ 2016-2021, có 18 cán bộ BĐBP Nghệ An được cử tri các xã biên giới tín nhiệm bầu vào HĐND cấp xã và nhiệm kỳ 2021-2026, tiếp tục có 2 đồng chí cán bộ đồn Biên phòng trúng cử HĐND cấp huyện, 23 đồng chí trúng cử HĐND cấp xã.

Trong đó, có nhiều đại biểu trúng cử HĐND cấp xã nhiệm kỳ thứ hai liên tiếp với số phiếu rất cao như: Thiếu tá Hồ Xuân Tuyến, cán bộ Biên phòng tăng cường xã giữ chức danh Phó Bí thư Đảng ủy xã Tam Quang, trúng cử đại biểu HĐND xã Tam Quang, huyện Tương Dương (99,32%); Trung tá Võ Văn Quỳnh, cán bộ Biên phòng tăng cường xã giữ chức danh Phó Bí thư Đảng ủy xã Mỹ Lý, trúng cử đại biểu HĐND xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn (98,17%). Cùng với đó, nhiều cán bộ Biên phòng có tuổi đời còn trẻ đã nhận được tín nhiệm cao và trúng cử HĐND cấp xã.

Sau khi trúng cử HĐND cấp xã biên giới, các cán bộ mang quân hàm xanh đã cùng với tập thể HĐND thường xuyên giữ mối liên hệ chặt chẽ với cử tri, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Bên cạnh đó, phối hợp thực hiện tốt công tác tiếp công dân, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của cử tri đề nghị các cấp, chính quyền địa phương giải quyết kịp thời những kiến nghị hợp pháp, chính đáng của người dân, không để tồn đọng kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân; triển khai thực hiện, giám sát có hiệu quả các đề án về xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế, xã hội, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn.

Nhiều cán bộ HĐND cấp xã mang quân hàm xanh trực tiếp tham gia củng cố, kiện toàn ban quản lý các xóm hoạt động có hiệu quả, xây dựng, bổ sung các quy định, hương ước, quy ước phù hợp với tình hình thực tế của địa bàn và thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở.

Bài 2: Xứng đáng với niềm tin yêu của nhân dân

Viết Lam