Hương tâm sự: “Em quê Bắc Ninh, hơn 10 năm làm nghề tiếp viên, đã nhiều lần phục vụ chuyến bay ra Côn Đảo, nhưng lần nào trong lòng cũng dâng lên cảm xúc nghẹn ngào khi đưa nhiều hành khách ra thắp hương viếng các anh hùng liệt sĩ, thăm mộ chị Võ Thị Sáu, tham quan trại giam tại Nhà tù Côn Đảo, để thấy được sự hy sinh cao cả của các chiến sĩ cộng sản, để thấy cuộc sống này càng trở nên quý giá, đáng trân trọng hơn”.

Tại khu trại giam, tôi thấy rất nhiều người giàn giụa nước mắt. CCB Đỗ Văn Doanh, 83 tuổi, quê ở xã Đặng Cương, huyện An Dương, thành phố Hải Phòng tâm sự: “Tôi là cán bộ Biên phòng, đã đi nhiều nơi, tham quan nhiều địa danh lịch sử, nhưng quả thật, Nhà tù Côn Đảo để lại trong tôi nhiều cảm xúc và ấn tượng sâu sắc. Thật khâm phục ý chí sắt đá, sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng của bao nhiêu thế hệ cán bộ đã hy sinh, hiến dâng trọn vẹn cả tuổi xuân cho Tổ quốc”.

Tại khu mộ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu, tôi bắt gặp đoàn công nhân của Công ty TNHH Korg Việt Nam thành kính dâng hương lên mộ người nữ anh hùng. Chị Nguyễn Thị Ngân, Trợ lý Tổng Giám đốc, Bí thư chi bộ tâm sự: “Công ty có hơn 500 công nhân với 100% vốn nước ngoài. Thời gian qua, chúng tôi luôn chú trọng giáo dục truyền thống cách mạng, tri ân các anh hùng liệt sĩ, thực hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” cho thế hệ trẻ. Vì vậy, hàng năm, công ty đều tổ chức cho công nhân đi tham quan các di tích lịch sử để mỗi người đều không lãng quên quá khứ, ghi nhớ công ơn của các thế hệ cha anh đi trước đã ngã xuống vì độc lập, tự do, hạnh phúc cho thế hệ mai sau”.

Ông Trần Huy Lam, người gắn bó với đảo gần 40 năm, hiện là Chủ tịch Hội CCB huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết: “Hội CCB huyện Côn Đảo có 250 hội viên, sống trọn vẹn nghĩa tình, luôn giúp nhau làm kinh tế, xóa đói giảm nghèo, tham gia giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương. Đặc biệt, trong Hội có 3 CCB là những tù nhân Côn Đảo năm xưa, đó là CCB Nguyễn Thị Ni, sinh năm 1939; Nguyễn Xuân Viên, sinh năm 1942 và Nguyễn Văn Ước, sinh năm 1940. Trong những năm qua, họ là những nhân chứng sống quý giá, đã nói chuyện với hàng ngàn đoàn khách tham quan về nhà tù địa ngục trần gian, về sự tàn độc của bọn đế quốc và tay sai, về khí tiết anh hùng của những người cộng sản và là minh chứng sống động có tác dụng giáo dục truyền thống quý giá cho thế hệ trẻ ngày nay”.

Tôi đến Đồn Biên phòng Côn Đảo, BĐBP Bà Rịa - Vũng Tàu lúc giữa trưa, trời nắng gắt, nhưng các chiến sĩ trinh sát vẫn đang miệt mài đấu tranh với một số đối tượng buôn lậu xăng dầu trên biển vừa bị bắt giữ. Thiếu tá Nguyễn Văn Năng, Chính trị viên đồn cho biết: Đồn Biên phòng Côn Đảo quản lý 1 huyện đảo với số dân 1.679 hộ/11.983 nhân khẩu. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên khu vực biển, đảo do đơn vị phụ trách khá phức tạp.

Trong những năm qua, người dân các tỉnh đến đây sinh sống, lập nghiệp khá đông, kéo theo đó là tình trạng vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng như nạn buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy, xăng dầu, các tệ nạn xã hội, lấn chiếm đất công, xây nhà trái phép... Song, nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng đứng chân trên địa bàn nên tình hình an ninh trật tự trên địa bàn luôn được đảm bảo và giữ vững.

Năm 2021, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ, xử lý vi phạm hành chính 34 vụ/40 đối tượng, với tổng số tiền trên 200 triệu đồng, tịch thu 42.164 lít dầu, 232 bao thuốc lá ngoại. Ngoài ra, Đồn Biên phòng Côn Đảo luôn làm tốt công tác cứu hộ, cứu nạn trên biển, chủ động, sẵn sàng ứng cứu khi có tàu gặp nạn. Vì vậy, năm qua, đơn vị đã tổ chức cứu hộ 18 vụ/16 phương tiện/44 thuyền viên; tạo điều kiện thông thoáng và bảo vệ an toàn cho ngư dân làm ăn trên biển cũng như du khách đi tham quan các danh thắng trên đảo.

Côn Đảo - trong quá khứ, nơi đây từng biết đến là địa ngục trần gian, nơi ghi dấu ấn lịch sử với những khúc ca vừa hào hùng, vừa bi tráng của một thời không thể nào quên. Ngày nay, với sự chuyển mình, vươn dậy mạnh mẽ của vùng đất lịch sử, quân và dân trên đảo đang nỗ lực để dựng xây quê hương anh hùng này trở thành điểm du lịch lý tưởng cho những ai muốn khám phá vẻ đẹp hoang sơ và tìm hiểu lịch sử Việt Nam.

Nguyễn Hồng Lam