Tại phiên họp, Thượng tướng Võ Trọng Việt, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) của Quốc hội cho biết: Tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khoá XIV, các đại biểu Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Biên phòng Việt Nam. Sau kỳ họp, Thường trực UBQPAN của Quốc hội đã phối hợp với Ban soạn thảo và các cơ quan hữu quan tích cực nghiên cứu tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.

Theo báo cáo của UBQPAN của Quốc hội, tại phiên họp còn có 5 ý kiến khác nhau về dự thảo Luật Biên phòng Việt Nam bao gồm: Tên gọi, khái niệm “Biên phòng” và phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật; nhiệm vụ Biên phòng; lực lượng thực thi nhiệm vụ Biên phòng (điều 7); phối hợp thực thi nhiệm vụ Biên phòng (điều 9); bảo đảm chế độ chính sách về Biên phòng (chương V).

Đối với các ý kiến còn khác nhau, báo cáo của UBQPAN của Quốc hội cho rằng, Tên gọi “Luật Biên phòng Việt Nam” đã được xác định tại Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 28-9-2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia, Nghị quyết số 78/2019/QH14 ngày 11-6-2019 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019 và phù hợp với đa số ý kiến của đại biểu Quốc hội (ĐBQH). Việc xây dựng Luật này không chỉ luật hóa Pháp lệnh BĐBP mà còn nhằm hoàn thiện pháp luật về bảo vệ biên giới quốc gia, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Vì vậy, đề nghị UBTVQH cho giữ tên Luật như dự thảo Chính phủ trình.

Về nội dung phối hợp thực thi nhiệm vụ Biên phòng (Điều 9), theo báo cáo của UBQPAN của Quốc hội, đa số ý kiến nhất trí với dự thảo Luật; có ý kiến cho rằng, quy định như dự thảo Luật chưa rõ ràng, chưa đảm bảo nguyên tắc một việc do nhiều chủ thể thực hiện nhưng chỉ một chủ thể chủ trì. Thường trực UBQPAN của Quốc hội cho rằng, nội dung Điều này quy định về phạm vi, nguyên tắc và nội dung phối hợp giữa các lực lượng thực thi nhiệm vụ Biên phòng, nhằm phát huy được sức mạnh tổng hợp và thuận lợi trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ. Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, để bảo đảm cụ thể, rõ ràng hơn và dễ thực hiện, đề nghị UBTVQH cho chỉnh lý lại cho phù hợp…

Đối với nội dung về nhiệm vụ Biên phòng (Điều 5), UBQPAN nhất trí với dự thảo Chính phủ trình nhằm xác định rõ nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị và của cơ quan, tổ chức, cá nhân về Biên phòng.

Theo báo cáo của UBQPAN của Quốc hội, nếu sửa lại tên điều là “Nhiệm vụ công tác Biên phòng” sẽ không đáp ứng được yêu cầu này, vì “công tác biên phòng” chỉ thuộc phạm vi của lực lượng BĐBP.

Về vấn đề bảo đảm, chế độ chính sách về Biên phòng (Chương V), Thượng tướng Võ Trọng Việt cho biết, đa số ý kiến nhất trí với dự thảo Luật; có ý kiến cho rằng, quy định như dự thảo Luật chưa thể chế đầy đủ quan điểm của Bộ Chính trị tại Nghị quyết 33-NQ/TW về BĐBP, nội dung của Chương V chưa thống nhất với Điều 3 dự thảo Luật và đề nghị nghiên cứu, bổ sung chế độ, chính sách đối với BĐBP và chính sách tuyển dụng người địa phương, đồng bào dân tộc thiểu số vào BĐBP.

Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, UBQPAN đề nghị UBTVQH cho chỉnh lý lại Điều 3 quy định rõ, đầy đủ hơn chính sách của Nhà nước về Biên phòng và cho bổ sung, chỉnh lý lại Điều 22 và Điều 25 như sau: Tại Điều 22, chuyển khoản 3 Điều 25 thành khoản 2 quy định cụ thể về việc đào tạo, huấn luyện, bỗi dưỡng cán bộ, chiến sĩ BĐBP về chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, pháp luật, ngoại ngữ, tiếng dân tộc và kiến thức cần thiết khác phù hợp với nhiệm vụ và quyền hạn được giao; bổ sung khoản 3 quy định về khuyến khích phát triển tài năng; ưu tiên nguồn nhân lực là cư dân biên giới, nhất là người dân tộc thiểu số ở khu vực biên giới để phục vụ lâu dài trong BĐBP.

Tại Điều 25, bỏ khoản 1 vì đã được quy định tại Điều 3; bổ sung 1 khoản (khoản 2) quy định: “Cán bộ, chiến sĩ BĐBP được hưởng chính sách ưu đãi và chế độ đặc thù phù hợp với tính chất công tác và địa bàn hoạt động do Chính phủ quy định”. Đồng thời, chỉnh lý lại một số nội dung khác tại Chương này như dự thảo Luật báo cáo UBTVQH.

Về nội dung lực lượng thực thi nhiệm vụ biên phòng (Điều 7), UBQPAN của Quốc Hội cho rằng, dự thảo Luật có một điều quy định lực lượng thực thi nhiệm vụ biên phòng là cần thiết.

Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, để xác định rõ nhiệm vụ và có cơ sở quy định chế độ, chính sách phù hợp đối với từng lực lượng thực thi nhiệm vụ Biên phòng ở khu vực biên giới. Qua rà soát, đề nghị UBTVQH chuyển Điều này lên Chương I và chỉnh lý cho phù hợp

Tại phiên họp, một số ý kiến của các đại biểu đã tập trung làm rõ về tính thống nhất, cơ chế phối hợp thực thi nhiệm vụ Biên phòng của các cơ quan, chức năng tại khu vực biên giới; cần phân định rõ việc gì do cơ quan nào chịu trách nhiệm chính, cơ quan nào là phối hợp…

Phát biểu tại phiên họp, Đại tướng Đỗ Bá Tỵ đề nghị cơ quan soạn thảo dự án Luật Biên phòng Việt Nam tiếp thu đầy đủ các nội dung còn có ý kiến khác nhau, làm rõ thêm sự đồng bộ của Luật trong hệ thống pháp luật hiện hành. Đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị UBQPAN của Quốc hội tiếp tục phối hợp với Ban soạn thảo chỉnh lý và hoàn thiện dự án Luật Biên phòng Việt Nam đảm bảo chặt chẽ, chất lượng để trình Quốc hội xem xét, thông qua trong kỳ họp thứ 10.

Linh Đan