Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về HIV/AIDS đến đồng bào các dân tộc thiểu số.

Thời gian qua, Việt Nam đã triển khai các chương trình dự phòng toàn diện, nhiều hoạt động truyền thông làm thay đổi hành vi, các chương trình can thiệp giảm tác hại, gồm ba thành phần: Khuyến khích sử dụng bao cao su, sử dụng bơm kim tiêm sạch và điều trị bằng thuốc thay thế. Hàng năm, 24 triệu bơm kim tiêm sạch đã được phân phát. Báo cáo của các cơ quan chức năng cho thấy, các hoạt động cung cấp bơm kim tiêm sạch đã góp phần làm giảm tỷ lệ nhiễm HIV ở nhóm nghiện chích ma túy từ 28,6% vào năm 2004 xuống còn 17,2% vào năm 2010. Nhiều mô hình cung cấp bơm kim tiêm đã và đang được triển khai, trong đó đặc biệt là mô hình tiếp cận cộng đồng thông qua mạng lưới tuyên truyền viên đồng đẳng. Mô hình này không chỉ nhằm mục đích phân phát bơm kim tiêm, mà còn giúp tiếp cận và quản lý tốt những người nghiện chích ma túy trên địa bàn và giám sát các hành vi cũng như xu hướng hoạt động của họ để có những can thiệp và hỗ trợ kịp thời.

Cùng với đó, chương trình phân phối bao cao su cũng đang được triển khai, nhằm khuyến khích việc sử dụng bao cao su thường xuyên và đúng cách. Bao cao su được phân phối thông qua hai hình thức: Phân phát miễn phí và bán tiếp thị xã hội qua các cộng tác viên, tuyên truyền viên đồng đẳng hoặc thông qua các nhà thuốc, các cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch và dịch vụ giải trí... Tiếp thị xã hội bao cao su cho can thiệp dự phòng HIV là một trong những chiến lược chủ chốt của chương trình can thiệp giảm thiểu tác hại ở Việt Nam hiện nay, nhằm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone được Chính phủ quan tâm chỉ đạo sát sao. Đề án thí điểm điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone tại TP Hải Phòng và TP Hồ Chí Minh được triển khai từ năm 2008. Đánh giá kết quả triển khai thí điểm điều trị Methadone ở hai thành phố lớn này cho thấy, việc sử dụng Methadone giúp cho chất lượng cuộc sống của những người tham gia điều trị được cải thiện rõ rệt, trong đó sức khỏe thể chất và sức khỏe tâm thần là những lĩnh vực được cải thiện nhiều nhất. Tỷ lệ bệnh nhân có nguy cơ trầm cảm giảm từ 80% xuống còn 15% sau 12 tháng điều trị. An ninh xã hội và an toàn của cộng đồng dân cư nơi có người nghiện chích ma túy cũng được cải thiện đáng kể (tỷ lệ bệnh nhân có các hành vi vi phạm pháp luật đã giảm từ 40% xuống dưới 3% sau 9 tháng tham gia chương trình). Người nghiện không còn bị ám ảnh bởi việc tìm kiếm ma túy, không phải chịu tác động của các triệu chứng "đói thuốc" nên nhiều người đã có thể làm việc và học tập trở lại...

Đến hết năm 2011, chương trình Methadone đã được triển khai tại 10 tỉnh, thành phố, với gần 5.500 người nghiện ma túy đang được điều trị. Mục tiêu đến hết năm 2015, nước ta sẽ điều trị cho khoảng 80.000 bệnh nhân là người nghiện chích ma túy trong cộng đồng tại 30 tỉnh, thành phố trong cả nước. Việc nhân rộng các mô hình và chương trình can thiệp giảm tác hại chính là biện pháp tích cực nhằm dự phòng lây nhiễm HIV trong nhóm có hành vi nguy cơ cao, đó cũng chính là dự phòng từ xa, góp phần giảm thiểu nguy cơ tiềm ẩn lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Mới đây, tại Hà Nội, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức tọa đàm "HIV/AIDS-Góc nhìn đa chiều" với sự tham gia của lãnh đạo Bộ Y tế, cục Y tế dự phòng Việt Nam, Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, các bộ, ngành và tổ chức xã hội liên quan. Bà Nguyễn Thúy Anh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội nhấn mạnh, hơn 20 năm đối mặt với HIV là chặng đường đáng kể, đánh dấu sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Song, vấn đề khó khăn nhất hiện nay chính là việc đảm bảo nguồn tài chính vững bền cho công tác phòng chống HIV/AIDS. "Khi Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình, đương nhiên các nhà tài trợ sẽ giảm viện trợ. Mặt khác, khó khăn kinh tế toàn cầu cũng ảnh hưởng đến nguồn tài trợ, chưa kể từ sau khi có cam kết nhưng giải ngân thực tế còn khác nhau...- Bà Nguyễn Thúy Anh cho biết.