Về quy định dân quân tự vệ trên biển, theo đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum), để thực hiện tốt chủ trương của Đảng, quy định của Hiến pháp là xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, thì cần bảo đảm điều kiện cho dân quân tự vệ nói chung và dân quân tự vệ trên biển nói riêng. Đại biểu tán thành với quy định về phụ cấp đặc thù đi biển đối với dân quân tự vệ khi làm nhiệm vụ trên biển; bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với dân quân thường trực trên địa bàn biên giới, ven biển, đảo, trọng điểm quốc phòng.

“Việc này sẽ bảo đảm công bằng giữa các lực lượng, đồng bộ, thống nhất với quy định của Luật Quốc phòng năm 2018 và pháp luật có liên quan về chế độ, chính sách đối với lực lượng vũ trang nhân dân” – Đại biểu Tô Văn Tám nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, đại biểu Hồ Văn Thái (Kiên Giang) đề nghị cần quan tâm hơn trong thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng dân quân tự vệ, bởi lực lượng này phần lớn là nông dân, cuộc sống đa phần còn khó khăn, thiếu thốn. “Việc bảo đảm chế độ, chính sách cho lực lượng này là để bù đắp sức khỏe, hồi sinh lao động và cũng phù hợp với tính chất đặc thù của lĩnh vực quốc phòng, bảo đảm lợi ích chính đáng cho lực lượng dân quân tự vệ, đồng thời qua đó thu hút nguồn lực trẻ, tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc” - Đại biểu Hồ Văn Thái phân tích.

Đại biểu Nguyễn Phi Thường (Hà Nội) cũng cho rằng quy định phụ cấp cho lực lượng dân quân tự vệ làm nhiệm vụ trên biển là cần thiết, phù hợp với tính chất hoạt động quân sự, quốc phòng. Đặc biệt, trong tình hình hiện nay, dân quân tự vệ biển có vai trò rất quan trọng trong đấu tranh bảo vệ, khẳng định chủ quyền biển đảo, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân - an ninh trên biển, tạo nên sức mạnh tổng hợp bảo vệ biển đảo trong tình hình mới.

Liên quan đến tổ chức Tự vệ trong doanh nghiệp (Điều 17), một số ý kiến cho rằng quy định như dự thảo Luật là khó khả thi. Theo quy định của Hiến pháp, Luật Doanh nghiệp và pháp luật có liên quan, hiện nay ở Việt Nam có nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, nên việc tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp, nhất là trong doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) khó bảo đảm phù hợp với vị trí, chức năng của lực lượng tự vệ “là lực lượng bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa, tính mạng, tài sản của Nhân dân, tài sản của Nhà nước.”

Một số đại biểu đề nghị nghiên cứu kỹ nội dung này theo hướng quy định cụ thể đối với từng loại hình doanh nghiệp cho phù hợp với đặc thù sản xuất, kinh doanh. Đại biểu Nguyễn Minh Sơn (Tiền Giang) cho rằng, tổ chức kinh tế bao gồm doanh nghiệp được thành lập theo Luật Doanh nghiệp; hợp tác xã, liên minh hợp tác xã theo Luật Hợp tác xã; các tổ chức kinh tế thành lập theo Luật Đầu tư. Tuy nhiên, dự thảo Luật có quy định về đơn vị tự vệ trong doanh nghiệp mà chưa có quy định về tự vệ trong các tổ chức kinh tế khác.

Đại biểu đề nghị ban soạn thảo xem xét, làm rõ nội dung này. “Cần quy định rõ nghĩa vụ bắt buộc của doanh nghiệp thành lập đơn vị tự vệ khi doanh nghiệp có đủ các yếu tố chứ không phải quyền của doanh nghiệp. Vì tổ chức lực lượng tự vệ là yêu cầu của Nhà nước chứ không phải nhu cầu tự thân của doanh nghiệp” - Đại biểu Nguyễn Minh Sơn.

Liên quan đến vấn đề đại biểu băn khoăn về tổ chức lực lượng tự vệ trong doanh nghiệp, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, việc thành lập lực lượng tự về trong doanh nghiệp tại Điều 17 của dự thảo Luật, phải đáp ứng những yêu cầu. Đảm bảo sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, sự quản lý của UBND cấp tỉnh, cấp huyện và sự chỉ huy của cơ quan quân sự địa phương các cấp.

Đây là điều kiện tiên quyết có tính nguyên tắc, vì dân quân tự vệ là một thành phần của lực lượng vũ trang nhân dân nên phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ huy cao nhất của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Doanh nghiệp hoạt động ổn định đủ 12 tháng trở lên và có đủ điều kiện để tổ chức tự vệ. Mặt khác, số lượng người thực hiện hợp đồng lao động đủ 12 tháng trở lên, số lượng ít nhất thành lập được một tiểu đội tự vệ…

Viết Hà