Tính đến nay, tất cả 49 hộ dân đồng bào dân tộc Mông của bản Phà Kháo đã di dời nhà cửa, tài sản về Khu tái định cư để ổn định cuộc sống. Tại vị trí mới, bản làng được Nhà nước đầu tư xây dựng hệ thống đường bê tông nội bản, kéo điện lưới quốc gia, kiên cố hóa trường học, nhà văn hóa cộng đồng rất khang trang. Nhân dịp chuyển về “bản mới”, gia đình anh Già Bá Phia đã gom góp làm một ngôi nhà khác kiên cố, đẹp hơn trước. Khi được hỏi, anh Phia cho biết: “Tại bản mới, chúng tôi được Nhà nước đầu tư xây dựng rất đầy đủ, từ điện, đường, nhà văn hóa…, cuộc sống của người dân đã thuận lợi, đỡ vất vả hơn nhiều. Nhiều hộ gia đình cũng nhân dịp này để sửa lại nhà cửa cho đẹp hơn”.

Được biết, nhiều năm về trước, ở địa điểm định cư cũ, cách bản mới không xa, nhân dân bản biên giới Phà Kháo phải đối diện với nhiều khó khăn, khi đường giao thông cách trở, chưa có điện lưới và thường xuyên bị sạt lở đất đe dọa khi mùa mưa bão đến. Từ đó, bà con luôn mong muốn chính quyền địa phương quan tâm tổ chức, bố trí một khu tái định cư mới để di dân ổn định cuộc sống lâu dài. Trên cơ sở những kiến nghị chính đáng của bà con, tại Kỳ họp thứ 14 - HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVII (tháng 5/2020) đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án Di dời khẩn cấp 49 hộ dân bản Phà Kháo, xã Mai Sơn, huyện Tương Dương ra khỏi vùng sạt lở đất nguy hiểm.

Theo đó, Dự án do UBND huyện Tương Dương làm chủ đầu tư với mục tiêu xây dựng mới cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư để đưa 49 hộ dân bản Phà Kháo, xã Mai Sơn ra khỏi vùng sạt lở đất nguy hiểm nhằm đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản, ổn định chỗ ở lâu dài cho người dân. Dự án có quy mô diện tích 5ha, với tổng mức đầu tư 21 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương và địa phương. Sau khi chủ trương được thông qua, UBND huyện Tương Dương đã chọn địa điểm, triển khai các công đoạn xây dựng khu tái định cư cho nhân dân bản Phà Kháo đúng theo kế hoạch đề ra.

Sau hơn 2 năm triển khai, thi công, với sự nỗ lực của chủ đầu tư, nhà thầu, giữa năm 2022, các hạng mục cơ bản của Khu tái định cư bản Phà Kháo đã được hoàn thiện. Theo bản thiết kế và ghi nhận thực tế cho thấy, bản mới nằm trên một ngọn đồi cao, được hạ làm 4 cấp khác nhau để người dân dựng nhà, các trục đường quanh bản được bê tông hóa. Đến tháng 9/2022, được sự cho phép của chính quyền địa phương, những hộ dân đầu tiên của bản Phà Kháo đã tháo dỡ nhà ở địa điểm cũ, di dân về khu tái định cư với mong muốn ổn định cuộc sống lâu dài.

Tính đến tháng 4/2023, toàn bộ 49 hộ gia đình đồng bào dân tộc Mông trong bản đều đã hoàn thành việc chuyển về địa điểm bản mới. Tại đây, người dân được sử dụng điện lưới, có ti vi để xem, sóng điện thoại liên lạc rất thuận tiện. Tuy nhiên, niềm vui chưa được bao lâu, sau nhiều trận mưa kéo dài, người dân Phà Kháo lại đối diện với lo lắng cũ, đó là tiếp tục bị sạt lở đất đe dọa. Bởi theo người dân phản ánh, trong mùa mưa năm 2022, do lượng nước lớn chảy xuống khiến đất, đá phía dưới chân đồi, nơi bố trí khu tái định cư có hiện tượng sạt lở nặng. Thậm chí, có những địa điểm, hiện tượng sạt lở đất đã gần chạm vào sát mép đường bê tông nội bản và chỉ cách vị trí dựng nhà của người dân không xa.

Trực tiếp thụ hưởng từ chủ trương ưu đãi của Nhà nước, nhân dân bản Phà Kháo cũng chỉ rõ những điểm yếu tại khu tái định cư như: Diện tích hẹp, địa hình quá dốc, khi mưa lớn kéo dài, nước từ khu dân cư chảy tập trung thành dòng xuống chân đồi dẫn đến sạt lở đất. Từ thực tế, bà con mong muốn chủ đầu tư có phương án bổ sung nguồn vốn xây dựng kiên cố hệ thống thoát nước để tránh sạt lở khi mùa mưa đến.

Viết Lam