Biên phòng - Tối 21-12, tại Hà Nội, lần đầu tiên Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản, Ủy ban Dân tộc và Bộ Tư lệnh BĐBP phối hợp tổ chức Chương trình “Điểm tựa của bản làng” nhằm tôn vinh người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số trên toàn quốc. Đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư đã có bài phát biểu chỉ đạo tại chương trình. Báo Biên phòng trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu.
- Tặng quà cho người có uy tín tiêu biểu trong chương trình “Điểm tựa của bản làng”
- “Điểm tựa của bản làng” tôn vinh những người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc
- Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gặp mặt đoàn đại biểu người có uy tín tiêu biểu
- Người có uy tín không ngừng đóng góp cho sự phát triển của bản làng

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước!
Kính thưa các vị già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín!
Thưa toàn thể quý vị đại biểu!
Hôm nay, tôi và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc Việt Nam rất vui mừng tới dự Chương trình “Điểm tựa của bản làng”, do Tạp chí Cộng sản, Ủy ban Dân tộc và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng cùng phối hợp tổ chức. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất tới các đồng chí đại biểu, đặc biệt là 163 vị có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số tiêu biểu vùng biên giới, được tôn vinh tại buổi lễ hết sức quý giá này.
Thưa quý vị đại biểu!
Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số là những cá nhân ưu tú, tiêu biểu về nhân cách, có sự hiểu biết uyên thâm về tri thức địa phương, về luật tục, được cộng đồng mến mộ, kính trọng, suy tôn. Trong mọi thời điểm, người có uy tín luôn là linh hồn của bản làng, đóng vai trò rất quan trọng trong quản lý cộng đồng; là hạt nhân đoàn kết, tập hợp sức mạnh đồng bào để phát triển kinh tế, bảo tồn các giá trị, bản sắc văn hoá tộc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, cảnh giác trước mọi âm mưu chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc của các thế lực thù địch, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc bảo vệ biên cương của Tổ quốc.
Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số của cả nước hiện nay có hơn 33 nghìn người, thuộc 54 tộc người trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Đội ngũ người có uy tín ngày đêm nỗ lực cống hiến tâm sức, trí tuệ cho mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, vì sự bình yên và phát triển của cộng đồng làng bản. Đặc biệt, người có uy tín sinh sống ở vùng phên giậu của đất nước, dù còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, còn phải gánh thêm trọng trách to lớn là đi đầu cùng với đồng bào các dân tộc và lực lượng chức năng bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải thiêng liêng của Tổ quốc.
Qua thực tiễn lao động, sản xuất, nhiều tấm gương, nhiều mô hình tiêu biểu của người có uy tín đã xuất hiện, mà điển hình là 163 vị có mặt trong lễ tôn vinh hôm nay. Những việc làm của người có uy tín có sức ảnh hưởng và lan tỏa rộng rãi, mạnh mẽ trong cộng đồng, có tác dụng to lớn động viên các phong trào thi đua yêu nước, đặc biệt trong phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia”.
Nhiều mô hình hiệu quả trong công tác bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, gắn với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, như mô hình kết nghĩa bản - bản thắm đượm tình đoàn kết anh em giữa các địa phương của nước ta với nước bạn; mô hình cả dòng họ tham gia tự quản đường biên, mốc giới…, đều ra đời từ những sáng kiến của người có uy tín hoặc được người có uy tín đi đầu hưởng ứng và tổ chức cho bản làng thực hiện. Những hành động tốt, việc làm hay của đội ngũ người có uy tín, các già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, chức sắc, chức việc tôn giáo, thực sự có sức lay động lòng người, truyền cảm hứng để những điều hay, lẽ phải ngày càng được nhân lên trong cuộc sống. Sự bình yên và phồn vinh của biên cương Tổ quốc luôn in dấu sâu đậm những đóng góp, cống hiến, hy sinh của đồng bào các dân tộc thiểu số nói chung, của người có uy tín nói riêng. Đây thực sự là những “Điểm tựa của bản làng”!
Kính thưa các quý vị đại biểu!
Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm tới công tác vận động, phát huy vai trò của người uy tín trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bằng việc ban hành nhiều chủ trương, chính sách. Đại hội XII của Đảng xác định rõ việc chăm lo xây dựng đội ngũ người tiêu biểu uy tín trong cộng đồng các dân tộc là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Việc thực hiện các chế độ, chính sách đối với người có uy tín, như chế độ cung cấp thông tin; tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, quốc phòng - an ninh, chính sách dân tộc và kỹ năng hòa giải, tuyên truyền, vận động quần chúng; tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm về phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn bản sắc văn hóa và đoàn kết dân tộc; hỗ trợ vật chất, động viên tinh thần… ngày càng đầy đủ, kịp thời hơn. Nơi biên cương, Bộ đội Biên phòng luôn đồng hành, sát cánh với đội ngũ người có uy tín trong sự nghiệp xây dựng, quản lý và bảo vệ đường biên giới. Sự gắn bó và phối hợp công tác hiệu quả giữa Bộ đội Biên phòng và người có uy tín là hình ảnh đẹp, ấm áp, sáng ngời tình cảm đoàn kết “quân - dân như cá - nước”.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những đóng góp thầm lặng, nhưng hết sức to lớn của những người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc thiểu số Việt Nam. Đặc biệt, là những đóng góp trong bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới. Xin được nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những thành tích của những người có uy tín đã đạt được trong thời gian qua.
Kính thưa các quý vị đại biểu!
Thời gian tới, tình hình an ninh, trật tự trên tuyến biên giới đất liền và trên biển vẫn luôn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp. Dân cư sinh sống ở khu vực biên giới chủ yếu là đồng bào các dân tộc thiểu số, đời sống còn thiếu thốn, giao thông đi lại khó khăn, tình trạng di cư tự do, di cư xuyên biên giới, truyền đạo trái pháp luật vẫn tiếp diễn; các loại tội phạm, nhất là tội phạm mua bán người, mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy, vũ khí, vật liệu nổ… vẫn diễn biến phức tạp.
Bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia, bảo vệ trật tự, an toàn xã hội khu vực biên giới là nhiệm vụ thiêng liêng, thường xuyên quan trọng của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, mà nòng cốt, chuyên trách là Bộ đội Biên phòng, trên cơ sở sự gắn bó máu thịt với nhân dân các dân tộc, dựa vào nhân dân, nhất là những người có uy tín. Do đó, thời gian tới, để phát huy hơn nữa vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng biên, tôi đề nghị cần thực hiện tốt một số nội dung như sau:
Các bộ, ban, ngành, lực lượng vũ trang và cấp ủy, chính quyền các cấp cần nhận thức sâu sắc hơn nữa vai trò quan trọng của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số. Người có uy tín, hơn ai hết là người thông rõ địa bàn, am hiểu phong tục, tập quán, tiếng nói vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nên họ là cầu nối vững chắc giữa nhân dân và chính quyền cơ sở, giữa ý Đảng với lòng dân. Việc vận động và phát huy vai trò của người có uy tín phải trở thành một nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên, nhất là đối với lực lượng vũ trang, cấp ủy, chính quyền trên địa bàn có biên giới.
Các cấp ủy, chính quyền, cơ quan làm công tác dân tộc phải triển khai thực hiện tốt các chính sách của Đảng, Nhà nước đối với người có uy tín. Kịp thời phát hiện, bồi dưỡng, những nhân tố có triển vọng trở thành lớp người có uy tín. Thực hiện chính sách đối với người có uy tín cần kịp thời, đầy đủ, không được chậm trễ. Ngoài quy định của Trung ương, các địa phương cần có thêm những chính sách với người có uy tín phù hợp điều kiện của đơn vị, địa phương mình.
Tôi mong rằng, đội ngũ người có uy tín nơi biên giới tiếp tục phát huy vai trò, vị thế của mình để tuyên truyền, vận động, giáo dục con em trong gia đình, dòng họ, bà con trong bản, buôn, làng, phun, sóc thực hiện tốt đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Phối hợp với Bộ đội Biên phòng tổ chức tuần tra, bảo đảm an ninh biên giới, hướng dẫn, vận động bà con phát triển sản xuất, xây dựng nông thôn mới; thực hiện nếp sống văn hóa, xóa bỏ tệ nạn, hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở địa phương mình.
Lực lượng Bộ đội Biên phòng gắn bó chặt chẽ và phối hợp công tác hiệu quả với đội ngũ người có uy tín. Tùy thuộc vào đặc điểm vùng miền, đặc điểm dân tộc, điều kiện của đơn vị để đổi mới cách thức vận động người có uy tín phù hợp, đa dạng, linh hoạt. Các đơn vị Bộ đội Biên phòng cần thường xuyên tổ chức các lớp phổ biến các hiệp định, quy chế biên giới, lịch sử đường biên, mốc quốc giới cho người có uy tín, giúp họ nắm chắc ranh giới giữa nước ta và nước bạn; hiểu rõ chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc. Vận động người có uy tín tích cực tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở, xây dựng lực lượng “nòng cốt” trong đồng bào dân tộc, tôn giáo, như: Tổ an ninh nhân dân, Tổ tự quản, Tổ hòa giải… đi đầu đấu tranh ngăn ngừa, phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội khu vực biên giới.
Tạp chí Cộng sản và các cơ quan báo chí thường xuyên tuyên truyền tấm gương người có uy tín, giới thiệu cách làm mô hình hay trong việc chăm lo, phát huy vai trò của người có uy tín, nhất là nơi biên giới; kiên quyết đấu tranh phản bác những thông tin, luận điệu xuyên tạc, chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Thưa quý vị đại biểu!
Trong suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, cộng đồng 54 dân tộc trên đất nước Việt Nam luôn kề vai sát cánh, chia ngọt sẻ bùi, thủy chung, đoàn kết keo sơn. Truyền thống đoàn kết được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử đã trở thành cội nguồn sức mạnh của dân tộc ta. Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: "Đồng bào Kinh hay Thổ, Mường hay Mán, Gia Rai hay Ê Đê, Xê Đăng hay Ba Na và các dân tộc thiểu số khác, đều là con cháu Việt Nam, đều là anh em ruột thịt. Chúng ta sống chết có nhau, sướng khổ cùng nhau, no đói giúp nhau… Sông có thể cạn, núi có thể mòn, nhưng lòng đoàn kết của chúng ta không bao giờ giảm bớt", “có đại đoàn kết thì tương lai chắc sẽ vẻ vang”. Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số chính là sợi dây kết nối bền chặt tình đoàn kết keo sơn đó.
Chương trình “Điểm tựa của bản làng”, tôn vinh người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số tiêu biểu vùng biên giới lần thứ nhất, năm 2018, có ý nghĩa chính trị sâu sắc. Chương trình càng có ý nghĩa hơn khi tổ chức đúng dịp kỷ niệm 74 năm Ngày Thành lập QĐND Việt Nam, 29 năm Ngày Hội Quốc phòng toàn dân, hướng tới kỷ niệm 60 năm Ngày Truyền thống Bộ đội Biên phòng và 30 năm Ngày Biên phòng toàn dân. Do vậy, việc tuyên dương người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số nên tổ chức thường xuyên, có hình thức phong phú, tạo ý nghĩa xã hội và sức lan tỏa trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
Tôi đề nghị Ủy ban Dân tộc, Tạp chí Cộng sản và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng định kỳ tổ chức 2 năm/lần Chương trình “Điểm tựa của bản làng”, để kịp thời tôn vinh, động viên những người có uy tín tiêu biểu đang ngày đêm không quản gian khổ cùng với đồng bào các dân tộc và lực lượng chức năng thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ vững chắc biên cương của Tổ quốc.
Nhân dịp kỷ niệm 74 năm Ngày Thành lập QĐND Việt Nam xin chúc toàn thể tướng lĩnh, sĩ quan, chiến sĩ QĐND Việt Nam hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao phó, mãi mãi xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ”
Xin kính chúc các vị già làng, trưởng bản, trưởng họ, người có uy tín và toàn thể quý vị đại biểu mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công!
Xin trân trọng cảm ơn!