Ngày 25-10, một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, Lầu Năm Góc được cho là sẽ triển khai vài trăm binh sĩ tới biên giới Mỹ - Mexico. Các binh sĩ được điều động chủ yếu để cung cấp những hỗ trợ hậu cần như lều trại, phương tiện và thiết bị.

Thông tin này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố: "Tôi sẽ triển khai quân đội vì tình trạng khẩn cấp quốc gia này. Họ (những người di cư) sẽ bị chặn lại". Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng không nêu rõ chính sách mới mà ông nhắc tới sẽ được thực hiện cụ thể thế nào. Trên mạng xã hội Twitter, ông Trăm nhấn mạnh, những đạo luật do phe Dân chủ ủng hộ đã gây khó khăn trong việc ngăn chặn dòng người tị nạn tràn qua biên giới với Mexico để vào Mỹ. Tổng thống Donald Trump cũng bày tỏ quan ngại rằng, trong dòng người di cư bao gồm cả những đối tượng tội phạm hình sự cũng như "những người Trung Đông không thể xác định danh tính".

Làn sóng người di cư Trung Mỹ tràn qua Mexico trong lộ trình đến Mỹ đang diễn biến phức tạp trong những ngày gần đây. Theo Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) của LHQ, đoàn người vốn xuất phát từ San Pedro Sulacủa Honduras với chỉ 200 người ban đầu, sau tăng lên 7.200 người. Phần lớn trong số họ là người dân Honduras, số còn lại là người Goatemalavà El Salvador. Họ di chuyển bằng mọi cách có thể nhưng chủ yếu là đi bộ qua Goatemala để tới phía Nam của Mexico, sau đó nhằm thẳng hướng tới Mỹ. Cảnh sát Mexico đang cố gắng đưa người di cư vào các trại tập trung, buộc họ phải làm các thủ tục xin tị nạn tại Mexico, nếu không sẽ bị trục xuất.

Trong khi đó, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới của Mỹ (CBP) cho biết, chỉ riêng trong tháng 9 vừa qua, cơ quan này đã bắt giữ 16.658 người nhập cư bất hợp pháp, tăng hơn 900 người so với tháng trước đó và gần 12.000 người so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, tháng 9-2018 trở thành tháng có số người di cư bất hợp pháp tới Mỹ cao kỷ lục, chủ yếu là những người đến từ Honduras, Goatemala và El Salvador vì muốn trốn chạy bạo lực và nghèo đói. Giới chức Mỹ đánh giá đây là cuộc khủng hoảng biên giới "chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ", gia tăng sức ép đối với các lực lượng hành pháp bảo vệ biên giới phía Nam và thách thức các chính sách cứng rắn của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Trước thực trạng trên, Tổng thống Donald Trump đã báo động lực lượng tuần tra và quân đội nước này chuẩn bị sẵn sàng cho khả năng đối đầu khi đoàn di cư gồm hàng nghìn người đủ mọi lứa tuổi và giới tính tiến về biên giới. Ngày 22-10, nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố sẽ cắt giảm viện trợ cho 3 quốc gia Trung Mỹ là Goatemala, Honduras và El Salvador do chính phủ các nước này đã thất bại trong việc chặn làn sóng di cư đến Mỹ, mà ông cho là trong đó có rất nhiều tội phạm.

Tuy nhiên, việc Tổng thống Mỹ triển khai quân đội ứng phó với người di cư được cho là rất nguy hiểm. Theo Báo cáo viên đặc biệt của Liên hợp quốc về quyền lợi của người di cư, ông Felipe González Morales, động thái này là “rất nguy hiểm” vì “khi sử dụng các lực lượng vũ trang cho các nhiệm vụ không phải đặc trưng của họ, thì sẽ có những vi phạm nhân quyền không thể tránh được”.

Thu Uyên