Kết thúc thảo luận, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã có báo cáo giải trình về một số vấn đề đại biểu quan tâm; đồng thời, khẳng định, Bộ Quốc phòng xin phép tiếp thu tối đa ý kiến của các vị đại biểu QH để phối hợp với các cơ quan của QH chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật BPVN, bảo đảm chất lượng trình QH thông qua.

Giải trình về các vấn đề quy định “BĐBP chủ trì, phối hợp với cơ quan, tổ chức duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG, cửa khẩu theo quy định của pháp luật” quy định tại khoản 2, Điều 12 dự thảo Luật, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cho rằng, quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG, cửa khẩu là một thể thống nhất, bao gồm biên giới trên đất liền, trên biển, trên không, trong lòng đất, gắn chặt giữa quốc phòng - an ninh, bảo đảm tính liên hoàn, khép kín, gắn liền giữa an ninh, đối ngoại và tác chiến phòng thủ. Quy định như dự thảo Luật là xuất phát từ cơ sở lý luận, thực tiễn sau: Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 8-8-1995 về Xây dựng BĐBP trong tình hình mới, Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 29-8-2018 về Chiến lược bảo vệ BGQG và các văn bản pháp luật hiện hành như: Luật BGQG, Luật Quốc phòng, Luật An ninh quốc gia, Luật Công an nhân dân... Các hiệp định, quy chế về quản lý, bảo vệ biên giới, cửa khẩu đều xác định rõ chức năng chủ trì của Bộ Quốc phòng.

Theo Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Điều 5, Pháp lệnh BĐBP quy định: "BĐBP chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương trong hoạt động quản lý, bảo vệ BGQG và duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG, trên đất liền, hải đảo, vùng biển và các cửa khẩu".

Tại khoản 2, Điều 35 Luật Quốc phòng quy định: "Bộ Quốc phòng chủ trì phối hợp với Bộ Ngoại giao, Bộ Công an thực hiện quản lý nhà nước về biên giới quốc gia duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cửa khẩu theo quy định của pháp luật".

Tại khoản 5 Điều 16 Luật Công an nhân dân quy định: "Lực lượng Công an nhân dân phối hợp với BĐBP, các ngành hữu quan và chính quyền địa phương trong hoạt động quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG theo quy định của pháp luật".

Như vậy, đây không phải là vấn đề mới mà chỉ là thể chế hóa các nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước và kế thừa các quy định của hệ thống pháp luật hiện hành. Mặt khác, theo dự thảo luật, BĐBP chỉ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức duy trì an ninh, trật tự trong phạm vi KVBG, cửa khẩu theo quy định tại Điều 13 và Điều 14, hoàn toàn không chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ của các lực lượng khác.

“Trải qua hơn 61 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, BĐBP luôn khẳng định rõ vị trí, vai trò là lực lượng nòng cốt, chuyên trách, chủ trì trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh BGQG, chủ động phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng ở KVBG, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch và các loại tội phạm, giữ vững an ninh, trật tự trên các tuyến biên giới, vùng biển được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Chỉ tính từ năm 2019 đến nay, BĐBP đã chủ trì phối hợp với các lực lượng bắt giữ, xử lý 1.873 vụ/ 3.025 đối tượng tội phạm về ma túy, thu giữ hơn 6,1 tấn ma túy các loại. Trong ngăn chặn phòng, chống dịch Covid-19 vừa qua, lực lượng BĐBP đã phát hiện, bắt giữ, xử lý, đưa đi cách ly theo quy định 20.368 đối tượng xuất, nhập cảnh trái phép. Hiện nay, BĐBP đang duy trì 1.608 tổ chốt, với hơn 7.000 cán bộ, chiến sĩ, với chiều dài hơn 5.000 km biên giới đất liền, ngày đêm đang làm nhiệm vụ, đang chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, kiên quyết hoàn thành tốt nhiệm vụ theo đúng chức năng, nhiệm vụ mà Đảng, Tổ quốc và nhân dân giao phó” - Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh.

Ngoài ra, quá trình xây dựng dự án Luật BPVN, Bộ Quốc phòng đã tổ chức xin ý kiến của các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân 44 tỉnh, thành có có biên giới; đã tổ chức khảo sát, hội thảo, xin ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học. Hầu hết các ý kiến đều đồng thuận, nhất trí cao với quy định về chức năng, nhiệm vụ của BĐBP trong dự thảo Luật.

Tháng 2-2020, Chính phủ có tờ trình báo cáo QH và tại Phiên họp thứ 47 vừa qua, Ủy ban Thường vụ QH đã nhất trí với dự thảo Luật BPVN. Sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV, Ban soạn thảo đã phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Quốc phòng và An ninh của QH, các cơ quan liên quan chỉnh lý, hoàn chỉnh hồ sơ dự thảo Luật, báo cáo Ủy ban Thường vụ QH, gửi xin ý kiến các Đoàn đại biểu QH, các cơ quan của QH. Đến nay, hầu hết các ý kiến đều nhất trí với nội dung dự thảo.

Đối với vấn đề thứ hai, về trách nhiệm của các bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương trong dự thảo Luật, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cho biết, trong dự thảo Luật quy định những chính sách lớn của Nhà nước về thực thi nhiệm vụ biên phòng với các quan điểm, nội dung toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, với sự tham gia của các cấp, các ngành và cả hệ thống chính trị nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân trong sự nghiệp xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia. Vì vậy, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương, dự thảo luật đã quy định trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức.

Mặt khác, về nhiệm vụ của bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương được quy định trong Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật chuyên ngành, nên dự thảo Luật BPVN chỉ quy định mang tính nguyên tắc. Trên cơ sở đó, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm chủ trì, tham gia, phối hợp thực thi nhiệm vụ biên phòng.

Bên cạnh đó, thực tiễn trong những năm qua, các bộ, cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương các tỉnh, thành có biên giới đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, lực lượng phối hợp chặt chẽ với BĐBP trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG, cửa khẩu, tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế, đối ngoại, giao lưu phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội gắn với xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; xây dựng, củng cố nền biên phòng toàn dân, thế trận lòng dân vững chắc, kết hợp chặt chẽ kinh tế - xã hội với quốc phòng, an ninh, đối ngoại với kinh tế - xã hội, tăng cường nguồn lực xây dựng các công trình phòng thủ biên giới, hệ thống đồn, trạm biên phòng, tạo điều kiện cho BĐBP hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Viết Hà