Với 2 ngày chuẩn bị và 3 ngày thi, 350 cán bộ, diễn viên của các đội đã dồn sức để tỏa sáng trong 1 giờ biểu diễn trên sân khấu với mỗi phần thi. Họ còn đóng góp vào hội diễn một không khí phấn chấn, chan hòa tình đồng đội và coi trọng niềm khích lệ, động viên nhau. Các diễn viên nỗ lực trong thể hiện kỹ thuật cá nhân, đồng thời, tôn trọng sự sáng tạo và sức cống hiến của các đoàn bạn. Điều tự hào nhất mà hội diễn mang lại là tài năng và nhiệt huyết của đội ngũ những người làm công tác tuyên truyền văn hóa BĐBP vẫn còn nguyên vẹn đó, chỉ chờ dịp bung nở, đua tài với các đơn vị bạn. 

Với chủ đề hội diễn “Biên cương bình yên và phát triển”, các đội bám sát chủ đề để xây dựng đề tài riêng, trình diễn trong một chương trình liền mạch gồm ca, múa, nhạc, kịch thông tin. Chất lượng tác phẩm nghệ thuật của các đoàn đồng đều ở mức khá trở lên, không có tiết mục “hụt hơi” phạm lỗi, phạm quy. 

Phần kịch thông tin ở mỗi đoàn có một nét duyên riêng. Đề tài xoay quanh các nhiệm vụ chính trị trọng tâm của BĐBP như vận động quần chúng, tìm kiếm cứu nạn, phòng chống tội phạm, tuyên truyền pháp luật, chống tảo hôn, chống buôn lậu, chống đánh bắt hải sản tận diệt, sai ngư trường. Đặc biệt là cài xen thông tin về mô hình “Con nuôi đồn Biên phòng”, chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, “Mái ấm biên cương”... Ngoài kịch nói, còn có ca kịch - một thể tài khó cả về biên kịch và cách thể hiện, nhưng các đơn vị đều đạt hiệu quả tốt. Đa số các đơn vị đều lấy chất liệu sáng tác từ việc thật, sự kiện có thật đã từng xảy ra ở các đồn Biên phòng để biên kịch. Vì thế, các vở kịch đều xúc động, nhân văn, rưng rưng tình cảm quân dân, thiết thực trong công tác và gần gũi với đa số người xem. 

Đã thành truyền thống và cũng là nét đặc sắc của các kỳ hội diễn, mỗi đội tham gia đều đem tới một chương trình mang sắc thái đặc trưng của mình. 4 tỉnh Tây Nguyên gồm Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Kon Tum dù cùng mang âm hưởng hùng tráng mạnh mẽ của núi rừng Tây Nguyên, nhưng mỗi đoàn lại có nét độc đáo, không thể trộn lẫn về văn hóa và âm nhạc. BĐBP Khánh Hòa tự tin mang tín ngưỡng thờ Thánh mẫu của người Chăm lên sàn diễn, BĐBP Quảng Nam và Bình Định hào sảng với dân ca bài chòi, BĐBP Thừa Thiên Huế tha thiết với ca Huế, BĐBP Đắk Nông gây ngạc nhiên với cây đàn đing-goong, BĐBP Gia Lai với hợp tấu dàn nhạc toàn nhạc cụ chế tác từ ống nứa, BĐBP Kon Tum thú vị với phần trình diễn đàn đá... Tất cả tạo nên một bản hòa âm đa sắc màu văn hóa, một sự khai thác khéo léo kho tàng văn hóa dân gian của địa phương, tạo nên nét đặc sắc của các kỳ hội diễn mà không một liên hoan nghệ thuật quần chúng cấp ngành ở tầm khu vực nào có được. 

Đây là kết quả của công tác phối hợp, công sức đóng góp của ngành văn hóa từ cấp Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đến các sở, trung tâm văn hóa ở các địa phương. Hầu như các đội đều nhận được sự hỗ trợ từ nghệ sĩ, nghệ nhân đi phụ họa chương trình đến công tác tư vấn văn hóa, đạo cụ, nghệ thuật biểu diễn. Sự phối hợp này nhuần nhuyễn đến độ không hề có ranh giới và sự khác biệt về nội dung cũng như khả năng của đội ngũ anh chị em nghệ sĩ BĐBP và cán bộ văn hóa. 

Nhạc sĩ, Nghệ sĩ Ưu tú, Thượng tá Nguyễn Tuấn Anh, Đoàn trưởng Đoàn Văn công BĐBP, thành viên Ban Giám khảo chia sẻ: “Chúng tôi vui mừng nhận thấy, trụ cột của hội diễn, các đơn ca nam, hạt nhân văn nghệ của BĐBP đến từ các tỉnh, thành phố đều phát huy rất tốt vai trò của mình. Họ là nòng cốt của các đội tuyên truyền văn hóa, hát tốt, đóng vai trò diễn xướng cho toàn chương trình. Có các tiết mục vừa đạt hiệu ứng nghệ thuật, vừa sáng tạo như tiết mục mashup (trộn nhuyễn) từ 2 bài hát của 2 nhạc sĩ, với 2 thời kỳ sáng tác khác nhau là “Hát về anh” và “Đồng đội” thành một tác phẩm hoàn chỉnh của đoàn Đà Nẵng. Ngoài ra, còn một số tiết mục hòa tấu dàn nhạc dân tộc có cả phần trưng trổ tài năng, dành “đất diễn” cho kỹ thuật riêng của từng nhạc công. Một số đoàn trình diễn các bài hát mới sáng tác, bài hát truyền thống riêng của họ như đoàn Quảng Trị. Tất cả tạo nên một hội diễn thành công về chất lượng nghệ thuật”. 

Qua các kỳ hội diễn, một điều dễ nhận thấy là tài năng, hạt nhân văn nghệ luôn tiềm ẩn trong đội ngũ làm văn hóa ở các đồn Biên phòng. Thượng úy Sih’S, nhân viên Đồn Biên phòng Ia Mơr, BĐBP Gia Lai tham dự hội diễn với bài hát đơn nam “Già làng kể Khan” do em mình sáng tác với giọng hát mang âm hưởng đại ngàn Tây Nguyên cao vút, khỏe khoắn. Anh là người dân tộc Ba Na, tốt nghiệp Trường Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, sử dụng nhạc cụ dân tộc thành thạo và thể hiện tốt vai trò dẫn dắt kỹ thuật biểu diễn cho toàn đội. Sih’S nói, tham dự hội diễn khiến anh hoàn thành được 2 khao khát của mình, vừa được cống hiến cho màu áo BĐBP mà anh đang mang, vừa được truyền đi văn hóa dân gian của dân tộc mình một cách đầy tự hào. 

Hội diễn khép lại với ấn tượng về các đoàn diễn tuyến biển thì trẻ trung, nhịp điệu sôi động, tuyến biên giới bộ giáp với 2 nước láng giềng Lào và Campuchia thì thấm đẫm màu sắc dân tộc thiểu số, chan hòa tình hữu nghị. 

Bà Trần Thị Bích Huyền, Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa dân tộc, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, thành viên Ban Giám khảo hội diễn khẳng định: “Hội diễn đã thể hiện sự phối hợp giữa BĐBP với ngành văn hóa rất tốt, mang ý nghĩa sâu sắc, đề cao tình quân dân biên giới, tình hữu nghị với nước bạn. Tôi đánh giá rất cao chất lượng nghệ thuật và nội dung tuyên truyền từ chương trình này. Hy vọng chương trình phối hợp sẽ mang lại hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới”. 

Trương Thúy Hằng