14 triệu người được bàn giao sổ

BHXH Việt Nam cho biết, năm 2018, đã cơ bản hoàn thành công tác bàn giao sổ BHXH cho trên 14 triệu người đang tham gia BHXH. BHXH Việt Nam cũng đã rà soát, chuẩn hóa và quản lý tập trung dữ liệu về quá trình tham gia, thụ hưởng BHXH của trên 14 triệu người lao động đang tham gia BHXH.

Có thể nói, việc bàn giao sổ BHXH mang lại nhiều ý nghĩa thiết thực như người lao động chủ động hơn trong việc quản lý quá trình đóng - hưởng của bản thân; tham gia giám sát việc người sử dụng lao động và cơ quan BHXH thực hiện pháp luật BHXH cho mình. Từ đó, góp phần ngăn ngừa tình trạng người lao động bị trích trừ tiền lương để đóng BHXH nhưng chủ sử dụng lao động không nộp tiền về cơ quan BHXH, trốn trách nhiệm đóng thuộc chủ sử dụng và phần đóng của người lao động mà họ không biết.

Bên cạnh đó, việc người lao động được tự quản lý sổ BHXH của mình khi nghỉ việc sẽ kịp thời được giải quyết chế độ BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp hoặc có ngay sổ BHXH để tiếp tục tham gia, cộng nối quá trình đóng BHXH khi chuyển sang làm việc tại đơn vị khác. Mặt khác, người sử dụng lao động tiết kiệm được chi phí, thời gian và nhân lực làm công tác quản lý sổ BHXH..

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu khẳng định việc trao sổ BHXH cho người lao động quản lý là bước đầu thực hiện cải cách thủ tục hành chính của ngành BHXH, hệ thống cơ sở dữ liệu về toàn bộ quá trình tham gia BHXH của người lao động đã được cơ quan BHXH nhập liệu vào hệ thống dữ liệu điện tử và liên tục cập nhật, bảo đảm việc cấp lại sổ BHXH một cách thuận tiện nhất trong trường hợp sổ BHXH bị hỏng hoặc thất lạc.

BHXH Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2020, đồng loạt thực hiện quản lý sổ BHXH điện tử. Theo đó, người chủ sổ sẽ dễ dàng liệt kê được quá trình đóng - hưởng theo năm, theo quý, thậm chí người có thời gian làm việc trước năm 1995 cũng sẽ nắm được thông tin của mình, rút ngắn hơn nữa quy trình thủ tục cho người lao động trong giải quyết chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp…

Còn vướng mắc

Dù vậy, trong quá trình bàn giao sổ BHXH cho người lao động, tại một số địa phương vẫn còn xảy ra tình trạng sổ BHXH chưa có người nhận. Lý giải nguyên nhân của tình trạng này, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, một số đơn vị sử dụng lao động chưa chuyển lại mẫu kê khai, rà soát về cơ quan BHXH do người lao động làm việc ở nhiều địa bàn, thường xuyên di chuyển nên chưa thu hồi được. Hoặc cũng có người lao động không đồng ý ký vào mẫu kê khai, rà soát…

Phó Trưởng ban Quan hệ lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Lê Ðình Quảng cho rằng, đây không phải là tình trạng cá biệt mà đã diễn ra ở nhiều nơi. Cụ thể, tại một số địa phương, cơ quan BHXH ủy quyền cho bưu điện trả sổ cho doanh nghiệp. Cũng có tình trạng người lao động không muốn nhận, sợ mất, nên lại gửi doanh nghiệp giữ. Vì vậy, sổ BHXH đến tận tay người lao động có thể chưa đạt tỷ lệ cao.

Chưa kể, còn tình trạng một số người lao động cầm cố sổ BHXH, diễn ra chủ yếu ở các địa phương tập trung nhiều khu công nghiệp và nguyên nhân xuất phát từ việc đời sống người lao động còn nhiều khó khăn. Không chỉ cầm cố sổ, tại một số địa phương còn xảy ra tình trạng người lao động bán trợ cấp một lần sau khi thôi việc bằng cách ủy quyền nhận trợ cấp một lần.

Đại diện Ban Sổ - Thẻ, BHXH Việt Nam cho biết, việc cầm cố sổ BHXH sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người lao động cũng như người nhận cầm cố và cả cơ quan BHXH, doanh nghiệp có người tham gia BHXH. Hơn nữa, việc người lao động mang sổ BHXH đi cầm cố được thực hiện theo thỏa thuận dân sự giữa người có sổ BHXH và người nhận cầm cố sổ BHXH. Nếu người lao động mang sổ BHXH đi cầm cố, sau đó đề nghị cơ quan BHXH cấp lại sổ, cơ quan BHXH sẽ không cấp lại sổ BHXH đối với trường hợp này.

Lê Hoa