Tại các hội nghị, các lãnh đạo ASEAN và đối tác đã kiểm điểm và đề ra định hướng phát triển quan hệ hai bên. Các đối tác khẳng định coi trọng quan hệ với ASEAN, cam kết tiếp tục cùng ASEAN thúc đẩy đối thoại, hợp tác và ứng phó hiệu quả với các thách thức, góp phần định hình cấu trúc khu vực rộng mở, bao trùm, minh bạch, đề cao luật pháp quốc tế với ASEAN đóng vai trò trung tâm.

Đánh giá về kết quả của các hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, sự đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN được thể hiện rõ nét trong các hội nghị lần này. Tại các hội nghị, ASEAN và các đối tác đã đưa ra nhiều biện pháp và cam kết nguồn lực cụ thể nhằm ứng phó các thách thức đang nổi lên như dịch bệnh, biến đổi khí hậu, môi trường, an ninh năng lượng, an ninh lương thực. Các nước nhất trí sẽ dành ưu tiên xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025, văn kiện chiến lược bao trùm để định hướng cho ASEAN trong thập kỷ tới, bảo đảm đoàn kết, vai trò trung tâm, tự cường và khả năng thích ứng của ASEAN trong bối cảnh mới.

Kết thúc các hội nghị, lãnh đạo các nước đã thông qua và ghi nhận hơn 100 văn kiện về nhiều nội dung quan trọng, trong đó, đáng chú ý là Tuyên bố kỷ niệm 55 năm thành lập ASEAN, Tuyên bố Tầm nhìn ASEAN “Cùng ứng phó thách thức”, Tuyên bố kỷ niệm 20 năm Tuyên bố về ứng xử của các bên liên quan ở Biển Đông (DOC)…

Dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định tại phiên khai mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, kể từ năm 1997, ASEAN+3 (với Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản) từng bước trở thành một động lực trong hợp tác của ASEAN với các đối tác, hướng tới một Đông Á hòa bình, ổn định, phát triển bền vững và thịnh vượng. Trong bối cảnh hiện nay, ASEAN+3 cần đi đầu, kiên định với chủ nghĩa đa phương, tự do hóa thương mại, mở cửa cho tất cả mọi cơ hội, kết nối ở mọi khía cạnh và cân bằng về mọi lĩnh vực.

Phát biểu tại lễ bế mạc, bày tỏ phấn khởi trước thành công của Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị cấp cao liên quan lần này, Thủ tướng Hun Sen chia sẻ, trong bối cảnh tất cả các nước đang nỗ lực phục hồi sau đại dịch Covid-19 và giải quyết vấn đề Myanmar, đã có nhiều vấn đề phát sinh tác động đến an ninh, kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, ASEAN đã kiểm soát và hóa giải các thách thức đó, đạt được nhiều thành quả theo đúng chủ đề đặt ra trong Năm Chủ tịch ASEAN của Campuchia “ASEAN hành động - Cùng giải quyết các thách thức”.

Theo Thủ tướng Hun Sen, trong 4 ngày làm việc vừa qua, ASEAN đã hoàn thành các cuộc thảo luận toàn diện và thực chất về đường hướng sắp tới nhằm củng cố giá trị và vai trò trung tâm của ASEAN trong mối quan hệ với các đối tác bên ngoài, trong bối cảnh tình hình thế giới có những chuyển biến nhanh chóng và phức tạp, cả trong khu vực và quốc tế.

Các chuyên gia quốc tế đánh giá, Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41; cùng hội nghị ASEAN với các đối tác diễn ra tại Campuchia là sự kiện quan trọng, đánh dấu việc nối lại đối thoại trực tiếp giữa các lãnh đạo sau hơn 2 năm bị gián đoạn do đại dịch Covid-19. Ngoài các mối quan hệ song phương giữa ASEAN với các đối tác khác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Australia… được tập trung thảo luận tại hội nghị, các vấn đề quốc tế “nóng nhất” của khu vực và thế giới hiện nay như Biển Đông, Myanmar, bán đảo Triều Tiên… cũng nhận được sự quan tâm, trao đổi sâu rộng tại hội nghị.

Trong bối cảnh phức tạp và bất ổn hiện nay, các nước đều khẳng định, ASEAN đã và đang nỗ lực vượt qua khó khăn, duy trì đà hợp tác, thúc đẩy phục hồi bền vững một cách hiệu quả.

Thu Minh