Bài 1: Muôn vàn chiêu trò của bọn ... "lái người"

Bài 2: Đâu là sự thật của vấn nạn mua bán, bắt cóc phụ nữ, trẻ em qua biên giới?

Trở lại câu chuyện buôn người diễn ra phức tạp trên tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc trong thời gian qua. Rõ ràng nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do điều kiện kinh tế của nạn nhân, nhất là ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, thiếu kiến thức, thiếu việc làm nên dễ bị bọn tội phạm dụ dỗ, lừa gạt.

Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận công tác quản lý xã hội còn lỏng lẻo, bất cập, tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức cho nhân dân còn hời hợt, để tội phạm lợi dụng hoạt động. Ngoài ra, công tác quản lý nhân, hộ khẩu, tạm trú tạm vắng và những vấn đề về hôn nhân, con nuôi có yếu tố nước ngoài cũng ít nhiều tác động đến hoạt động của loại tội phạm này...

Sập bẫy “tình”

Tình trạng mua bán, bắt cóc phụ nữ, trẻ em đã trở thành vấn nạn lớn trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc, không chỉ ảnh hưởng xấu đến đạo đức, nòi giống, lối sống, thuần phong mỹ tục, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh, trật tự của đất nước và là mối quan tâm, lo lắng của toàn xã hội. Nguyên nhân khiến cho tình trạng mua bán người vẫn gia tăng và ngày càng tinh vi hơn do hầu hết các nạn nhân gặp khó khăn về kinh tế, thiếu công ăn việc làm, sự nhẹ dạ, cả tin…. Ngoài ra, sự phát triển của công nghệ thông tin, mạng xã hội như Zalo và Facebook cũng khiến không ít cô gái trẻ vô tình trở thành nạn nhân bị bán vào “động” mại dâm, hoặc bị bán làm vợ cho một gia đình có nhiều thế hệ ở bên kia biên giới...

Một ngày giữa tháng 6-2018, ông Tẩn Láo Ú, trú tại xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai đến Đồn Biên phòng Bát Xát, BĐBP Lào Cai trình báo về việc con gái ông là Tẩn Thị M bị một số đối tượng đưa sang Trung Quốc đến nay vẫn bặt vô âm tín.

Tiếp nhận đơn trình báo, qua điều tra, xác minh thông tin, Đồn Biên phòng Bát Xát đã báo cáo cấp trên và phối hợp với Công an Biên phòng Trung Quốc lập kế hoạch giải cứu Tẩn Thị M. Đến ngày 24-6-2018, Đồn Biên phòng Bát Xát phối hợp với Công an Biên phòng Trung Quốc giải cứu thành công Tẩn Thị M. Tại Đồn Biên phòng Bát Xát, Tẩn Thị M đã tố cáo Giàng Văn Thắng, trú tại xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai đưa M sang Trung Quốc bán làm gái mại dâm.

Theo lời khai của M, trước đó, M quen Giàng Văn Thắng qua Facebook. Sau một thời gian kết thân, Thắng rủ M lên TP Lào Cai mua sắm, ăn uống rồi rủ sang Trung Quốc chơi. M không ngờ đó là cái bẫy mà Thắng đã giăng sẵn. Ngay khi đến Trung Quốc, Thắng bố trí người đón M rồi chở thẳng vào “động” mại dâm. Một hôm, nhân cơ hội chúng lơ là, mất cảnh giác, M đã trốn chạy, nhưng chưa kịp thoát thân thì bị đối tượng Trịnh Thị Thu Huyền, quê ở tỉnh Yên Bái (đồng bọn của Giàng Văn Thắng) và một số đối tượng khác bắt lại, tiếp tục bán vào động mại dâm để phục vụ khách làng chơi.

Nhẫn nhục chờ đợi thời cơ, lần này M lại trốn chạy và rất may gặp được một số người Việt Nam làm ăn buôn bán bên Trung Quốc nhờ báo tin về gia đình.

Từ những thông tin trên, Đồn Biên phòng Bát Xát đã xác minh, lần ra manh mối và bắt Thắng khi y đang vượt biên từ Trung Quốc về Việt Nam. Biết Thắng bị bắt, ngày 29-6-2018, Trịnh Thị Thu Huyền đã đến Đồn Biên phòng Bát Xát đầu thú về việc có liên quan đến hành vi đưa Tẩn Thị M sang Trung Quốc bán làm gái mại dâm cùng với Giàng Văn Thắng.

Cùng thủ đoạn giả vờ yêu, đối tượng Hảng Seo Phong, trú tại xã Lang Thíp, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái bị sa lưới pháp luật khi lần lượt bán 4 cô gái trẻ sang Trung Quốc lấy tiền tiêu xài. Theo đó, vào ngày 28-4-2018, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai tiếp nhận trình báo của ông Hạng A Sùng, trú tại xã Phìn Hồ, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu về việc con dâu của ông tên là Hầu Thị S, bị một đối tượng lôi kéo, nghi bị bán sang Trung Quốc.

Xâu chuỗi các manh mối, các trinh sát của BĐBP Lào Cai tổ chức xác minh, mật phục và bắt quả tang Hảng Seo Phong ngay tại khu vực biên giới xã Bản Lầu, huyện Mường Khương khi đối tượng đang thực hiện hành vi đưa Hầu Thị S sang Trung Quốc để bán. Khai thác nhanh, đối tượng Phong đã thừa nhận hành vi của mình và cho biết, đây là lần thứ 4 đối tượng đưa nạn nhân sang Trung Quốc bán.

Thiếu hiểu biết pháp luật

Có một điều đáng lưu tâm đó là mặc dù thủ đoạn đã cũ nhưng bọn tội phạm buôn bán người vẫn dụ dỗ được không ít “con mồi” nhẹ dạ cả tin tự nguyện theo chúng sang bên kia biên giới. Phải chăng kiến thức xã hội của một bộ phận dân cư còn quá thấp hay vì hám lợi.

Nguyên nhân sâu xa chắc chắn là do hám lợi về vật chất dẫn đến thực trạng buôn bán phụ nữ và trẻ em qua biên giới ngày một gia tăng. Vì tiền, kẻ buôn người bất chấp luật pháp, chà đạp lên luân thường đạo lý để thực hiện hình thức kinh doanh không mất vốn mà lại thu được số lợi nhuận quá cao. Còn nạn nhân, cũng vì những nhu cầu về vật chất, đơn giản họ muốn có một việc làm để trang trải cuộc sống mà vô tình sa vào bẫy của bọn buôn người.

Bên cạnh đó, do nhận thức về pháp luật còn hạn chế, nhiều nơi ở vùng sâu, vùng xa, một bộ phận người dân còn chưa ý thức được sự “phải - trái” rạch ròi của pháp luật nên có nhiều trường hợp bị bán rồi nhưng vẫn không biết mình bị bán và cũng chẳng mảy may nghĩ đến những đối tượng đã hãm hại mình để tố giác. Cùng với đó là những mặc cảm xã hội, nhiều phụ nữ bị bán sang Trung Quốc vào các động mại dâm khi được giải cứu về nhà không dám khai báo với cơ quan chức năng, đặc biệt là thông tin liên quan đến đối tượng phục vụ công tác điều tra truy bắt tội phạm. Trên thực tế, các nạn nhân vẫn bị dụ dỗ bởi chiêu bài tìm việc làm nhàn hạ nhưng lại có thu nhập cao. Họ dễ dàng đi theo đối tượng, mặc dù chỉ biết mặt mà chưa biết tên. Rõ ràng những khó khăn về kinh tế, tình trạng thất nghiệp, thiếu kiến thức xã hội và pháp luật của nạn nhân là “mảnh đất màu mỡ” cho bọn tội phạm buôn người.

Cũng phải đề cập đến không ít các gia đình mà bố mẹ chỉ biết chu cấp vật chất đầy đủ cho con cái mà thiếu sự quan tâm, dạy dỗ. Nhiều trường hợp con bỏ nhà đi mấy ngày bố mẹ cũng chẳng hề hay biết. Những bậc phụ huynh này, có người vì quá ham kiếm tiền, hoặc mải mê với những thú vui ích kỷ mà quên mất rằng con trẻ, nhất là trong hoàn cảnh xã hội phức tạp như ngày nay, rất cần có sự che chở, yêu thương, quan tâm, dạy dỗ của bố mẹ.

Bài 3: Thực hiện đồng bộ các giải pháp

Lê Đồng - Thái Nga