Biên phòng - Tổ quốc gắn liền với biên giới, biển, đảo và người lính. Văn học nghệ thuật nói chung, âm nhạc nói riêng luôn đề cập đến tình yêu Tổ quốc. Trong 60 năm qua, người lính Biên phòng đã nhận được rất nhiều tình cảm của các nhạc sĩ, nghệ sĩ, thể hiện qua những tác phẩm âm nhạc về biên giới, biển, đảo và BĐBP. Những ca khúc ấy đã theo chân các chiến sĩ Biên phòng vang lên trên khắp các nẻo đường biên giới, góp phần động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân biên giới đoàn kết gắn bó bên nhau, ngày đêm bảo vệ sự bình yên biên cương Tổ quốc.
Đợt vận động sáng tác ca khúc về đề tài biên giới, biển, đảo và BĐBP được Bộ Tư lệnh BĐBP phối hợp với Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức phát động vào tháng 10-2017, tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Ngay sau lễ phát động, hướng tới kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống BĐBP và 30 năm Ngày Biên phòng toàn dân, Cục Chính trị BĐBP đã phối hợp với Văn phòng Hội Nhạc sĩ Việt Nam đăng tải nội dung thông báo đợt vận động trên các phương tiện thông tin đại chúng; gửi công văn cùng thông báo và thư ngỏ đến các Hội Văn học nghệ thuật trong cả nước.
Các thông tin về đợt vận động được tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, thường xuyên thông tin trên trang điện tử của Báo Biên phòng và Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Đồng thời, Cục Chính trị BĐBP chỉ đạo BĐBP các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với ngành văn hóa địa phương tuyên truyền, kêu gọi các tầng lớp nhân dân tham gia đợt vận động, tạo mọi điều kiện để các tổ chức, cá nhân thâm nhập thực tế tại cơ sở để lấy tư liệu sáng tác. Cục Chính trị BĐBP cũng đã phối hợp tổ chức 5 đoàn, với gần 100 văn nghệ sĩ đi thực tế tại các tỉnh: Lào Cai, Quảng Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Kon Tum, Quảng Ngãi, Bình Thuận, Phú Yên, Trà Vinh...
Với công tác triển khai thực hiện thống nhất từ Bộ Tư lệnh đến Bộ Chỉ huy BĐBP các tỉnh, thành phố, đã có nhiều đoàn nghệ sĩ đi thực tế ở các đồn Biên phòng. Sau chuyến đi cơ sở, các nhạc sĩ đã có nhiều tác phẩm gửi tham gia đợt vận động sáng tác.
Từ 80 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo, Bộ Tư lệnh BĐBP và Hội Nhạc sĩ Việt Nam quyết định trao tặng 3 giải B, 5 giải C, 16 giải Khuyến khích cho các tác phẩm tham gia.
Đợt vận động đã thu hút được đông đảo các nhạc sĩ chuyên nghiệp và không chuyên tham gia với 538 tác phẩm, góp phần tuyên truyền, động viên cán bộ, chiến sĩ BĐBP. Điểm thành công lớn nhất của đợt vận động là Ban Tổ chức đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của các tác giả, từ các tỉnh, thành phố biên giới phía Bắc xa xôi như: Hà Giang, Điện Biên, Lào Cai, Quảng Ninh..., đến các tỉnh ở miền Trung như: Nghệ An, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bình Định, Khánh Hòa và các tác giả ở khu vực phía Nam Tổ quốc. Điều này cho thấy, các tác giả đã dành những tình cảm ưu ái đối với biên giới, biển, đảo và BĐBP và nỗ lực sáng tạo mang đến những tác phẩm có giá trị về nội dung và nghệ thuật.
Các tác phẩm đa dạng về hình thức và thể loại, từ đơn ca, song ca, tốp ca đến, hợp ca, hợp xướng... Về cơ bản, hầu hết các tác phẩm đã bám sát định hướng, chủ đề đợt vận động. Các tác phẩm tập trung khắc họa hình ảnh đẹp về phong trào toàn dân tham gia bảo vệ biên giới, về người chiến sĩ Biên phòng nơi biên cương lạc quan, yêu đời vượt lên mọi khó khăn gian khổ, luôn coi “đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt”.
Các tác phẩm cũng phản ánh những cảm xúc, rung động chân thành của tình bạn, tình đồng chí, tình quân dân gắn bó, tình đoàn kết, hữu nghị, tạo sức mạnh tinh thần, động viên quân và dân biên giới, biển, đảo gắn bó xây dựng biên cương giàu mạnh; ca ngợi phong cảnh đẹp, hùng vĩ nơi biên cương Tổ quốc; khắc họa tinh tế và đậm nét hình tượng người chiến sĩ Biên phòng dũng cảm kiên cường, tận tụy với nhân dân... Tất cả đã tạo nên bức tranh đa sắc về cuộc sống của quân dân biên giới và non nước biên phòng.
Đại tá Văn Ngọc Quế, Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP, Chủ tịch Hội đồng thẩm định sơ khảo cho biết: “Đợt vận động sáng tác đã thành công tốt đẹp, thể hiện qua số lượng và chất lượng các tác phẩm gửi về tham gia (538 tác phẩm, so với 176 tác phẩm tham gia trong đợt vận động sáng tác nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Truyền thống BĐBP). Thông qua những tác phẩm, các tác giả đã gửi gắm tình cảm và niềm tin đối với cán bộ, chiến sĩ BĐBP trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc; trong thực hiện phong trào toàn dân tham gia xây dựng, quản lý và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.
Chia sẻ với chúng tôi về những cảm xúc tại buổi lễ trao giải, nhạc sĩ Ngọc Khuê - tác giả ca khúc “Biên cương âm vang lời Bác” đoạt giải B (không có giải A) cho biết: “Tôi rất vinh dự và tự hào khi ca khúc của tôi đoạt giải B của đợt vận động. Qua ca khúc này, tôi hy vọng đã “chạm” được đến tình cảm thiêng liêng của người chiến sĩ Biên phòng với Bác Hồ kính yêu, để mãi mãi học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người!”.
Nhạc sĩ Doãn Nho, hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, thành viên Ban giám khảo nhận xét: Đợt vận động này, Ban Tổ chức đã nhận được nhiều tác phẩm có chất lượng. Các tác giả đã sử dụng nhiều phương pháp sáng tác đa dạng, phong phú làm cho mỗi tác phẩm có một cách biểu hiện sáng tạo riêng, tạo được sự thu hút đối với công chúng yêu nhạc. Nhiều nhạc sĩ đã tự bỏ kinh phí để dàn dựng ca khúc như một tác phẩm hợp xướng rất hoành tráng. Qua đó, các tác giả đã ca ngợi Đảng, Bác Hồ, tình yêu quê hương, đất nước và người lính BĐBP trên khắp các tuyến biên giới, biển, đảo của Tổ quốc”.
Hy vọng rằng, âm hưởng những khúc ca sẽ vượt núi cao, biển sâu để lên biên giới, ra hải đảo, đến với đồng chí, đồng bào, tiếp thêm sức mạnh trên những bước đường hành quân của cán bộ, chiến sĩ BĐBP; để những giai điệu đẹp sẽ được vang lên “ở những nơi bắt đầu Tổ quốc”, lan tỏa những giá trị nhân văn mà đợt vận động sáng tác ca khúc hướng đến.
Mai Nguyên
