Tôi không hình dung được sự quả cảm, cứng cỏi của các anh Biên phòng trước tội phạm sẽ như thế nào. Nhưng khi trở về với vườn rau tăng gia nơi trạm gác nhỏ nằm sâu trong bản Ho của xã Hiền Kiệt, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa tôi thấy Trung tá Lê Xuân Tươi, hiền khô, đôi khi có vẻ ngại ngùng.

Trung tá Lê Xuân Tươi, khoác áo lính từ 1989, đến nay đã hơn 30 năm gắn bó với biên giới. Anh kể cho tôi nghe từ chuyện vợ anh sinh con được một tuần thì anh đi đánh án, 8 tháng sau mới về thăm, bế con không theo, còn bị mấy ông hàng xóm trêu chọc, vừa buồn cười, vừa tủi thân; đến chuyện 5 năm ở Đồn Biên phòng Trung Lý, thì 3 năm anh “cắm bản”, 2 năm ở lại ăn Tết cùng bà con.

Anh cũng chia sẻ về chuyện bám làng, bám bản gây dựng cơ sở nắm tình hình suốt một thời gian dài, cuối cùng, đến ngày mùng 4 Tết năm 2013, khi quyết định đánh án thì phút cuối lộ, đối tượng nhảy xuống sông trốn thoát, bao công sức, tâm huyết của anh em coi như bỏ bể.

Tôi thêm ấn tượng với anh Tươi qua nụ cười hiền từ nở trên khóe miệng hơi mom móm, nước da ngăm ngăm, trán đã nhiều nếp nhăn và đôi mắt sáng rất duyên của người lính Biên phòng bao năm qua là khắc tinh của tội phạm ma túy nơi biên giới. Tôi hỏi mười mấy năm ăn Tết với bà con dân bản trên này anh thấy điều gì thú vị, anh bảo, mới đầu chưa quen lại bị cảm xúc nhớ nhà chi phối nên không mấy thoải mái, nhưng khi quen rồi thì lại thích, lại thấy thú vị, ấm áp chả khác gì nhà mình.

Anh chia sẻ: “Nói nhỏ với chú, cứ bảo ở lại ăn Tết với bà con, nhưng có mấy khi giao thừa được ăn Tết trong nhà đâu, anh em toàn làm nhiệm vụ tuần tra kiểm soát, đảm bảo an ninh, trật tự xã hội địa bàn biên giới. Càng gần Tết Nguyên đán càng phải tăng cường xuống cơ sở, đi hết bản này đến bản kia. Tết của lính chỉ vui khi bà con đón Tết an toàn, biên giới bình yên”.

Tôi đã có một hành trình thú vị, được gặp gỡ, giao lưu và hơn tất cả là được lắng nghe những câu chuyện hết sức đời thường, dung dị mà những người mang quân hàm xanh chia sẻ, tâm tình. Với tôi, họ thực sự bình dị, giàu cảm xúc, khi vui cũng như khi buồn, cũng biết nhớ thương và lo lắng cho mái ấm của mình nơi hậu phương xa xôi.

Thiếu tá Đặng Văn Hòa, cán bộ vận động quần chúng, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Na Mèo, BĐBP Thanh Hóa, 25 năm lăn lộn công tác trên 2 bản Mùa Xuân, Xía Nọi (xã Sơn Thủy) và bản Ché Lầu (xã Na Mèo). Đây là 3 bản khó khăn, phức tạp nhất của huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Hai phần ba thời gian đời lính của mình, anh dành cho nhiệm vụ, cho đồng bào các dân tộc nơi biên giới. Bằng sự kiên trì thực hiện “ba bám, bốn cùng” với phương châm “mưa dầm thấm lâu” anh cùng đội công tác cắm bản với những việc làm cụ thể, thiết thực đã đưa lại luồng sinh khí mới cho đời sống của bà con nơi đây.

Giờ đây, bà con không còn di dân tự do nữa, việc sử dụng, buôn bán, vận chuyển các chất ma túy đã được kiểm soát. Từ chỗ đốt rừng làm nương rẫy, giờ đây, bà con đã biết trồng và bảo vệ rừng, trồng ngô, lúa đúng kỹ thuật, nuôi thêm lợn, gà, chăn thả tập trung trâu, bò, trồng thêm gừng, nghệ, cây dược liệu... Nguồn thu của người dân cũng vì thế mà tăng lên, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của bà con.

Không phải người lính nào cũng được kết họ của người Mông như Thiếu tá Đặng Văn Hòa, đó là niềm tin mà bà con người Mông dành cho anh, một sự ghi nhận rằng, anh đã là người nhà của họ, như anh nói, đó là niềm vui, là phần thưởng lớn nhất mà đồng bào dành tặng.

Thiếu tá Trần Đình Cần, cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu Tén Tằn tăng cường giữ chức danh Phó Bí thư thường trực Đảng ủy xã Tén Tằn (nay sáp nhập vào thị trấn Mường Lát) huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa có 29 năm gắn bó với mảnh đất xa xôi này. Anh mang trên mình hai trọng trách vừa là quân nhân, vừa là cán bộ xã, bao con đường, bao bản làng đã in dấu chân người lính, người cán bộ mẫn cán này.

Vừa tham mưu cho đơn vị về tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn, anh vừa tham mưu cho chính quyền địa phương đảm bảo công tác chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Anh là một trong những cán bộ Biên phòng tiên phong đưa gia đình lên lập nghiệp, gắn bó với mảnh đất Mường Lát xa xôi. Vậy nên nơi đây đã trở thành quê hương thứ hai của anh và gia đình, bà con từ lâu đã coi anh là anh em ruột thịt, luôn quan tâm, thăm nom, chia sẻ vui buồn.

Còn nhiều nữa những câu chuyện hay và ý nghĩa mà tôi may mắn được nghe từ Thiếu tá Trịnh Ngọc Khoa, Đại úy Hà Viết Chiến, Thiếu úy Đặng Văn Dương... - những người lính Biên phòng hết lòng với nhân dân. Ở những câu chuyện đó có niềm vui, nỗi buồn, nhớ thương và cả những lo toan, trăn trở nhưng trên tất cả là đức hy sinh, là trách nhiệm và trái tim nồng ấm tình yêu đất nước, yêu đồng bào, là trách nhiệm thiêng liêng với biên cương Tổ quốc.

“Những ngày giáp Tết, phố xá đông vui, người người nô nức đi sắm Tết, bà con xa quê trên mọi miền về đoàn tụ với gia đình, đón năm mới sum vầy, hạnh phúc. Nơi biên cương, những người lính Biên phòng vẫn hành quân tuần tra, kiểm soát biên giới, giúp dân sửa nhà, làm vườn, hỗ trợ đồng bào đón Tết, trấn áp các loại tội phạm đảm bảo an ninh, trật tự tại địa bàn. Biên cương bình yên, đồng bào no ấm, phấn khởi, an lành đón Tết thì đó là niềm hạnh phúc lớn lao của người lính Biên phòng...” - Thiếu tá Lê Ngọc Đông, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Na Mèo chia sẻ khi nghe tôi hỏi đến niềm vui lớn nhất của người lính Biên phòng dịp Tết đến, Xuân về.n

Nguyễn Hải