Vì lợi ích chung của khu vực

ADMM được hình thành và phát triển tốt đẹp trong suốt 15 năm qua. Thiếu tướng Pehin Haji Yussof, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thứ 2 Brunei, chủ trì Hội nghị đánh giá, đây là dịp để nhìn nhận lại những thành tựu đã đạt được trong chặng đường 15 năm. Đặc biệt, thành công của Hội nghị cũng tiếp tục thúc đẩy các sáng kiến để hướng tới tương lai với nhiều thành tựu hợp tác quốc phòng vì lợi ích chung của khu vực. Thiếu tướng Yussof khẳng định, ADMM là cơ chế hợp tác, tham vấn quốc phòng cao nhất trong ASEAN và sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành tựu quan trọng nữa.

Hội nghị đã thông qua Tuyên bố chung ADMM-15 - Tuyên bố Bander Seri Begawan kỷ niệm 15 năm ADMM hướng tới một ASEAN sẵn sàng cho tương lai, hòa bình và thịnh vượng. Trong đó, Tuyên bố chung nhấn mạnh cam kết của tất cả các bên trong hợp tác hòa bình và mang tính xây dựng để Biển Đông trở thành một vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng thông qua việc thực thi đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hoàn tất một Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) theo đúng lịch trình. Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh các cam kết thúc đẩy an ninh, an toàn hàng hải, tự do hàng hải và sự thuận lợi trong giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông.

Tuyên bố hoan nghênh các sáng kiến xây dựng lòng tin tại khu vực Biển Đông. Nổi bật như Bộ Quy tắc tránh va chạm bất ngờ trên biển (CUES), Hướng dẫn tránh va chạm trên không giữa các máy bay quân sự (GAME), Hướng dẫn tương tác trên biển, Cơ sở hạ tầng liên lạc trực tiếp ASEAN (ADI) và các hoạt động khác trong khuôn khổ DOC nhằm tăng cường thông tin liên lạc, xây dựng lòng tin và sự tin cậy lẫn nhau, cũng như giảm thiểu căng thẳng, nguy cơ xảy ra tai nạn, hiểu nhầm và những tính toán sai lầm trên không và trên biển.

Thiếu tướng Pehin Haji Yussofbày tỏ, đại dịch Covid-19 đã tác động sâu sắc tới tình hình kinh tế - xã hội của các nước ASEAN. Dẫu vậy, người dân ASEAN đã chứng kiến tinh thần hợp tác giữa các quốc gia thành viên có hiệu quả cao, kiên cường thích ứng, biến thách thức thành động lực. Các nước đã, đang và sẽ tiếp tục nỗ lực hết mình để đoàn kết, chung tay, hành động tập thể chống lại “kẻ thù chung”. ADMM-15 là minh chứng rõ nét cho ý chí và hành động thực tế của ASEAN.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, gây tác động mạnh, Tuyên bố chung của ADMM-15 cũng khẳng định cam kết của tất cả thành viên ASEAN về việc tiếp tục đẩy mạnh hợp tác ứng phó với dịch bệnh theo hướng dẫn của Khung phục hồi tổng thể ASEAN. Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó với đại dịch, bao gồm thông qua Trung tâm Quân y ASEAN và Mạng lưới chuyên gia ASEAN về CBR (Mạng lưới các chuyên gia quốc phòng ASEAN về hóa học, sinh học và phóng xạ) dưới mọi hình thức đối thoại, chia sẻ thực tiễn tốt nhất và các bài học được rút ra; tìm kiếm các hình thức hợp tác mới, trong đó có hợp tác liên trụ cột và liên ngành, hỗ trợ năng lực và khả năng sẵn sàng ứng phó của ASEAN để vượt qua các tình trạng y tế công cộng khẩn cấp, đặc biệt là đại dịch Covid-19.

Hòa bình, ổn định và thịnh vượng

ADMM+ lần thứ 8 đã thể hiện quyết tâm tập thể tiếp tục thúc đẩy hợp tác, bất chấp mọi thách thức. Cùng với đó, các quốc gia đều khẳng định sẽ vượt qua mọi khác biệt để cùng hướng tới mục tiêu quan trọng là bảo đảm chia sẻ tầm nhìn chung về một khu vực ổn định và thịnh vượng. ADMM+ lần thứ 8 đã tập trung thảo luận về tình hình an ninh thế giới và khu vực, đặc biệt là các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống có ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực.

Theo Thượng tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, ADMM có vai trò là cơ chế hợp tác quốc phòng-an ninh quan trọng tại châu Á-Thái Bình Dương, là động lực, hạt nhân trung tâm cho hợp tác của ADMM+. Việc tiếp tục tổ chức ADMM+ thường niên cho thấy, ASEAN quan tâm và đánh giá cao sự hợp tác của các nước đối tác đối với cơ chế ADMM và ADMM+, khẳng định vai trò trọng yếu đối với cấu trúc an ninh khu vực.

Việt Nam đánh giá cao và ủng hộ các sáng kiến theo chủ đề Năm ASEAN 2021 của Brunei là “Chúng ta quan tâm, chúng ta chuẩn bị, chúng ta thịnh vượng”. Đồng thời nhấn mạnh tiếp tục thúc đẩy các cam kết đã đạt được trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, đặc biệt là các sáng kiến nhằm phục hồi sau đại dịch Covid-19; đồng thời chia sẻ về vai trò của QĐND Việt Nam trong phòng, chống dịch Covid-19.

Cũng theo Thượng tướng Phan Văn Giang, dù hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu hướng chính, song vẫn còn đó những nguy cơ hiện hữu từ các mối đe dọa an ninh cả truyền thống và phi truyền thống, có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường hòa bình, ổn định, sự phát triển và thịnh vượng của khu vực. Hơn hết, các nước phải tránh tình trạng không cùng nhau kiểm soát một cách hiệu quả các thách thức, đặc biệt trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.

Thượng tướng Phan Văn Giang nhấn mạnh, cần tiếp tục thực hiện đầy đủ DOC, luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982 và đối xử nhân đạo với ngư dân trong mọi tình huống. Điều này sẽ khẳng định cho sự lãnh đạo vì hòa bình của các nước ASEAN nói chung và của lĩnh vực quốc phòng nói riêng.

Tuyên bố chung của ADMM+ lần thứ 8 nhấn mạnh việc thúc đẩy một ASEAN sẵn sàng cho tương lai, hòa bình và thịnh vượng. Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và 8 nước đối tác là động lực thúc đẩy trong ADMM+; hợp tác chặt chẽ cùng các nước đối tác trên tinh thần nâng cao trách nhiệm tập thể và không ngừng nỗ lực để thúc đẩy lòng tin; ghi nhận các thách thức an ninh chưa có tiền lệ mà khu vực và thế giới phải đối mặt cũng như những hệ lụy của các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống đang nổi lên, trong đó có đại dịch Covid-19;... Tất cả các quốc gia cùng tuyên bố sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ ADMM+.

Thanh Trúc