Quang cảnh hội nghị.

Vùng Duyên Hải miền Trung có diện tích tự nhiên gần 95.000m2, dân số trên 19 triệu người. Do đặc điểm vị trí địa lý và tự nhiên vùng này thường xuyên xảy ra thiên tai, đặc biệt là bão, lũ lụt. Trong những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nên thiên tai đã diễn ra với tần suất cao, cường độ mạnh với diễn biến khó lường và không theo quy luật.

Ngày 28/8/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 48/2014/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà phòng, tránh bão lụt khu vực miền Trung. Theo đó, 13 tỉnh vùng Duyên hải miền Trung có 25.817 hộ nghèo được hưởng chính sách với tổng nhu cầu vốn để thực hiện là trên 366,7 tỷ đồng.

Đại diện Bộ Xây dựng cho biết, để tạo điều kiện cho các địa phương trong vùng có kinh phí hỗ trợ hộ nghèo làm nhà ở phòng tránh bão lụt, tránh gián đoạn trong việc triển khai thực hiện hỗ trợ do thiếu vốn, Bộ Xây dựng đã đề nghị Bộ Tài chính bổ sung vốn kế hoạch còn lại của năm 2014 là 30,1 tỷ đồng và dự kiến năm 2015, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục cấp 133 tỷ đồng để thực hiện chính sách.

Tổng hợp từ các địa phương, đến nay, đã có 2.928 hộ nghèo hoàn thành xây dựng nhà chống bão, lụt đạt tỷ lệ 45% kế hoạch hỗ trợ của năm 2014 và đạt tỷ lệ 11% kế hoạch hỗ trợ của toàn chương trình. Nhiều địa phương đã hoàn thành kế hoạch với tỷ lệ cao và có tỉnh đã hoàn thành vượt kế hoạch năm 2014. Nhìn chung, chất lượng nhà ở phòng, tránh bão lụt tương đương nhà ở kiên cố và đảm bảo diện tích tổi thiểu theo mẫu thiết kế của các địa phương phê duyệt, đa số nhà có giá thành từ 30-40 triệu đồng trở lên.

Tuy nhiên, tiến độ triển khai còn chậm, nguồn vốn từ ngân sách địa phương hỗ trợ còn rất hạn chế, việc huy động từ các nguồn xã hội hóa gặp khó khăn… Ông Nguyễn Đình Lợi, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Nghệ An cho rằng: Các hộ dân thuộc diện được hỗ trợ là hộ nghèo, điều kiện kinh tế của các hộ này là rất khó khăn nên khó huy động vốn từ bà con dòng họ. Ngoài tiền hỗ trợ của Nhà nước và vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng CSXH thì hầu hết các hộ này không có kinh phí nào khác.

Theo tính toán sơ bộ của một số hộ đã được hỗ trợ, giá bình quân mỗi nhà (40m2 sàn đã bao gồm cả diện tích sàn tránh lũ) là khoảng 60 triệu đồng. Vì vậy, với mức hỗ trợ của Nhà nước là khoảng 30 triệu đồng cả vốn vay là tương đối thấp nên nhiều hộ nghèo không có khả năng thực hiện, thậm chí một số hộ đang đề nghị rút khỏi danh sách ra khỏi đề án.

Tại hội nghị, phần lớn các địa phương đều đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị, xã hội phối hợp huy động thêm nguồn vốn hỗ trợ, trong đó có nguồn từ Quỹ Vì người nghèo của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc để thực hiện đề án; đặc biệt vận động, kêu gọi doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ thêm theo hình thức lồng ghép từ nhiều nguồn vốn để hỗ trợ.

Đồng thời, đề nghị Bộ Tài chính sớm bổ sung vốn còn lại của năm 2014 và vốn kế hoạch năm 2015 để tạo điều kiện cho các địa phương trong vùng có kinh phí hỗ trợ hộ nghèo làm nhà ở phòng tránh bão, lụt nhằm tránh gián đoạn trong việc triển khai thực hiện hỗ trợ do thiếu vốn; các Bộ, ngành Trung ương tập trung hướng dẫn, kiểm tra và phối hợp với các địa phương để giải quyết những khó khăn, vướng mắc, nhất là về nguồn vốn hỗ trợ.