1. Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 01/CT-TTg

Ngày 9-1-2015, Thủ tướng chính phủ ban hành Chỉ thị số 01/CT-TTg về "Tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới". Thủ tướng chỉ thị, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có biên giới, bờ biển chủ trì phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tổ chức thực hiện phong trào. Các bộ, ngành, tỉnh, thành phố khác tổ chức các hoạt động thiết thực ủng hộ, giúp đỡ cán bộ, chiến sĩ Biên phòng và nhân dân biên giới hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bộ Quốc phòng chỉ đạo BĐBP làm nòng cốt tham mưu cho chính quyền địa phương, tổ chức ký kết với các tập thể, các gia đình tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Ngày 30-9, Bộ Quốc phòng tổ chức hội nghị trực tuyến với các đơn vị, tỉnh, thành phố có liên quan, để quán triệt và triển khai thực hiện Chỉ thị 01/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

2. Đại hội Đảng các cấp trong BĐBP thành công tốt đẹp

Được sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn sâu sát của Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị, Đảng ủy BĐBP, các Tỉnh ủy, Thành ủy có biên giới, bờ biển cùng với sự chuẩn bị chu đáo, nghiêm túc, chặt chẽ ở từng chi, đảng bộ, 2.015 tổ chức cơ sở Đảng các cấp trong BĐBP, trong đó có 51 tổ chức Đảng cấp trên cơ sở, đã tiến hành đại hội thành công tốt đẹp.

Đại hội đại biểu Đảng bộ BĐBP lần thứ XIV diễn ra từ ngày 12 đến ngày 14-8, đã đánh giá kết quả, kiểm điểm sâu sắc, rút ra những bài học quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác biên phòng, công tác xây dựng lực lượng và xây dựng Đảng; đồng thời đề ra các nhiệm vụ, giải pháp lãnh đạo có tính đột phá để thực hiện tốt các nhiệm vụ của nhiệm kỳ 2015-2020. Qua đại hội Đảng bộ các tỉnh, thành phố có biên giới, 43 đồng chí là cán bộ BĐBP được bầu là ủy viên Ban chấp hành Tỉnh (Thành) ủy.

3. BĐBP chính thức tham gia vận hành cơ chế Một cửa Quốc gia

Sáng ngày 8-9, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dự lễ và nhấn nút công bố chính thức thực hiện cơ chế Một cửa Quốc gia và kết nối kỹ thuật Cơ chế Một cửa ASEAN. Cơ chế Một cửa Quốc gia (NSW) được kết nối với các bộ: Tài chính, Công thương, Giao thông Vận tải và BĐBP. Theo đó, thủ tục biên phòng, hải quan được thực hiện dưới hình thức trực tuyến trên toàn quốc.

NSW được triển khai tại 5 cảng biển quốc tế thuộc Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa-Vũng Tàu. BĐBP được Bộ Quốc phòng giao triển khai thực hiện NSW, đến nay đã xây dựng và kết nối chính thức tại trung tâm Bộ Tư lệnh Biên phòng với 5 cảng biển do Ban Chỉ đạo Đề án Quốc gia chỉ định. Việc kết nối giữa Cổng thông tin điện tử Biên phòng cảng biển tại 5 đơn vị này với Cổng thông tin Một cửa Quốc gia đã cơ bản hoàn thành.

4. Công tác đối ngoại Biên phòng tiếp tục phát huy hiệu quả và đi vào chiều sâu

Điểm nhấn trong quan hệ đối ngoại quân sự, quốc phòng - biên phòng là sự kiện Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt-Trung lần thứ 2, do Bộ Quốc phòng hai nước đồng tổ chức, với sự tham dự của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hai nước, diễn ra từ ngày 14 đến ngày 18-5. Qua đây đã tăng cường sự hiểu biết, tin cậy và tình đoàn kết, hữu nghị giữa quân đội hai bên. Trong năm, BĐBP cũng cử 3 Đoàn đại biểu cấp cao sang thăm và làm việc với các lực lượng bảo vệ biên giới Trung Quốc, ký kết các văn bản hợp tác trong lĩnh vực bảo vệ biên giới, hợp tác về cửa khẩu. BĐBP Việt Nam với Cục Quản lý Biên phòng, Công an Trung Quốc ký kết hợp tác về thực hiện công tác Đảng, công tác chính trị.

Trên tuyến biên giới tiếp tục diễn ra các hoạt động kết nghĩa giữa nhân dân cũng như lực lượng bảo vệ biên giới hai nước. Đến nay đã có 56 cặp đơn vị đồn, trạm Biên phòng Việt Nam và các đơn vị chức năng của Trung Quốc tổ chức kết nghĩa, thực hiện các mô hình cùng nhau bảo vệ biên giới và đấu tranh chống tội phạm; có 18 cặp cụm dân cư hai bên biên giới tổ chức kết nghĩa.

Mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa lực lượng bảo vệ biên giới Việt Nam và Lào tiếp tục phát triển tốt đẹp với nhiều sự kiện, hoạt động hiệu quả, nhất là trong lĩnh vực bảo vệ biên giới, hợp tác cửa khẩu, đấu tranh chống tội phạm ma túy. BĐBP Việt Nam đã cử Đoàn đại biểu cấp cao sang hội đàm, ký kết văn bản hợp tác bảo vệ biên giới với Cục Biên phòng, Bộ Tổng Tham mưu QĐND Lào. Đoàn cán bộ Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an Lào sang hội đàm và ký kết các văn bản về phối hợp đấu tranh phòng chống tội phạm qua biên giới với Bộ Tư lệnh BĐBP Việt Nam.

Các đơn vị bảo bệ biên giới hai bên cũng tổ chức nhiều hoạt động giao lưu, phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ. Đến nay đã có 23 cặp đơn vị bảo vệ biên giới hai bên ký kết cùng nhau bảo vệ biên giới chung và đấu tranh chống tội phạm; 82 cặp cụm dân cư hai bên kết nghĩa, cùng nhau xây dựng tình đoàn kết hữu  nghị và bảo vệ biên giới.

Nổi bật trong quan hệ với các lực lượng bảo vệ biên giới Cam-pu-chia  là các sự kiện: Hội đàm giữa Bộ Tư lệnh BĐBP Việt Nam với Đoàn đại biểu Tổng cục Di trú, Bộ Nội vụ Cam-pu-chia, về đẩy mạnh các hoạt động hợp tác giữa hai bên trong công tác quản lý cửa khẩu biên giới; hội đàm giữa Bộ Tư lệnh BĐBP Việt Nam với Đoàn đại biểu Bộ Tư lệnh Lục quân, Quân đội Hoàng gia Cam-pu-chia về công tác phối hợp giữ gìn an ninh biên giới... Các hoạt động phối hợp bảo vệ biên giới và đấu tranh chống tội phạm qua biên giới giữa các lực lượng chức năng hai bên tiếp tục thu được nhiều thắng lợi.

Nhờ chủ động nắm chắc tình hình cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và các lực lượng bảo vệ biên giới Việt Nam và Cam-pu-chia, từ tháng 5 đến tháng 7, hai bên đã 4 lần kịp thời ngăn chặn ý đồ xấu của các thế lực thù địch dùng luận điệu sai trái kích động, xuyên tạc sự thật về biên giới quốc gia, tổ chức tụ tập đông người gây rối tại khu vực cột mốc biên giới số 203 (Long An - Svây Riêng). Tính đến hết năm 2015, đã có 26 cặp cụm dân cư hai bên kết nghĩa; 14 cặp đơn vị bảo vệ biên giới hai bên ký kết phối hợp cùng nhau bảo vệ biên giới và đấu tranh chống tội phạm.

Quan hệ truyền thống với lực lượng bảo vệ biên giới Liên bang Nga tiếp tục được giữ vững. Đoàn đại biểu Ngành Biên phòng, Cơ quan An ninh Liên bang Nga, sang thăm và hội đàm với Đoàn đại biểu cấp cao BĐBP Việt Nam, trao đổi kinh nghiệm trong công tác bảo vệ biên giới; Nga tiếp tục hỗ trợ, giúp đỡ đào tạo cán bộ cho BĐBP Việt Nam.

5. Chương trình "Bò giống giúp người nghèo biên giới" hoàn thành trước thời hạn gần 1 năm

Chương trình "Bò giống giúp người nghèo biên giới" do Chủ tịch nuớc Trương Tấn Sang phát động, giao cho Bộ Tư lệnh Biên phòng và Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel phối hợp với các bộ, ban, ngành cùng UBND 11 tỉnh biên giới phía Bắc và Tây Bắc triển khai thực hiện từ tháng 6-2014. Sau hơn 1 năm thực hiện với sự ủng hộ đóng góp của toàn xã hội, chương trình đã mua 24.400 con bò cái (trị giá 360 tỷ đồng) tặng cho đồng bào nghèo vùng biên giới thuộc 11 tỉnh.

Tại lễ tổng kết chương trình, tổ chức ngày 11-12, tại Hà Giang, Chủ tịch nước Trương tấn Sang đánh giá cao nỗ lực của Ban Chỉ đạo chương trình đã quyết liệt triển khai để chương trình về đích sớm 1 năm so với mục tiêu đặt ra. Chủ tịch nước cũng đề nghị BĐBP, Viettel và các cơ quan trong Ban Chỉ đạo mở rộng phạm vi và nội dung hoạt động của chương trình này không chỉ ở vùng biên giới, mà cả những khu vực liền kề; không chỉ là bò giống mà nghiên cứu triển khai rộng rãi các chương trình như cứng hóa nền nhà, chuồng trại, khuyến học; góp phần xây dựng vững chắc khu vực biên giới, phên giậu Tổ quốc.

6. BĐBP phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong và ngoài nước phá nhiều chuyên án, vụ án ma túy lớn

Quyết liệt đấu tranh với tội phạm ma túy, lực lượng chức năng BĐBP tiếp tục nhân rộng mô hình 1048 về việc phối hợp giải quyết tình hình phức tạp mua bán, vận chuyển ma túy tại địa bàn biên giới Việt - Lào. Qua đó đã độc lập và phối hợp chặt chẽ với Công an Lào tích cực triển khai nhiều kế hoạch nghiệp vụ; xác lập, điều tra, phá nhiều chuyên án, vụ án lớn về ma túy.

Tiêu biểu là các chuyên án, vụ án sau: Ngày 5-12, BĐBP Điện Biên phối hợp với Công an tỉnh Phong Sa Lỳ (Lào) bắt 5 đối tượng vận chuyển 60 bánh hê-rô-in, tại bản Sốp Hùn, huyện Mường Mày, tỉnh Phong Sa Lỳ (Lào).

Ngày 23-7, BĐBP Hà Tĩnh phối hợp với Công an Lào, triệt phá cơ sở sản xuất ma túy lớn tại huyện Pạc Xăn, tỉnh Bô-ly-khăm-xay (Lào), bắt 11 đối tượng, thu giữ tang vật gồm 2.000 bánh cần sa khô (trọng lượng 2 tấn), 2.880 lít tinh dầu có chứa tiền chất ma túy (trọng lượng 3,5 tấn) và nhiều phương tiện điều chế, đóng bánh ma túy.

Thực hiện Chuyên án 167L, ngày 21-6, BĐBP Sơn La bắt 4 đối tượng vận chuyển 20 bánh hê-rô-in, tại bản Chiềng Ve, xã Chiềng Sơn, Sơn La. Thực hiện Kế hoạch 1355 của Bộ Tư lệnh BĐBP, ngày 4-12, Cục Phòng chống tội phạm ma túy BĐBP và BĐBP Sơn La phối hợp với Công an tỉnh Luông Phra Băng (Lào) bắt 2 đối tượng vận chuyển trái phép 20 bánh hê-rô-in, tại bản Na Son, cụm Na Son, huyện Phôn Thoong, tỉnh Luông Phra Băng (Lào)...

Trên tuyến biên giới Việt - Trung, ngày 4-10, Đồn BPCK quốc tế Tà Lùng, BĐBP Cao Bằng, chủ trì phối hợp với các lực lượng chức năng, phát hiện, thu giữ  gần 30kg ma túy tổng hợp dạng đá, tại xóm Lũng Om, xã Đại Sơn, huyện Phục Hòa, tỉnh Cao Bằng.

7. Chất lượng công tác huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, xây dựng chính quy được nâng cao

Trong năm, công tác huấn luyện chiến đấu và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất của BĐBP đạt nhiều thành tích, để lại những ấn tượng sâu sắc trong nhân dân và xã hội. Với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP, sự chuẩn bị chu đáo của các đơn vị được giao thực hành huấn luyện là Trường Trung cấp Biên phòng 2, Học viện Biên phòng và sự ủng hộ giúp đỡ cả tinh thần, vật chất của các đơn vị trong toàn lực lượng, cùng nỗ lực không mệt mỏi với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa, tất cả vì nhiệm vụ" của từng người; các khối BĐBP tham gia diễu, duyệt binh chào mừng kỷ niệm 40 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và kỷ niệm 70 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Hình ảnh người chiến sỹ Biên phòng oai nghiêm, thống nhất, chính quy... được in đậm trong lòng người xem.

Các cuộc biểu diễn võ thuật, chó chiến đấu của BĐBP (do cán bộ, chiến sỹ Học viện Biên phòng và Trường Trung cấp 24 BĐBP công phu luyện tập và thực hiện) tại các đơn vị, địa phương phía Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam bộ, đã mang lại niềm khâm phục về lòng dũng cảm, tinh thần quyết chiến của BĐBP trong lòng người xem, đồng thời cũng là lời răn đe, cảnh tỉnh đối với bọn tội phạm.

Đợt tập huấn và thi đồn trưởng, chính chị viên đồn Biên phòng đã diễn ra tại Học viện Biên phòng và Trường Trung cấp Biên phòng 2, từ ngày 3 đến 12-11. Hoạt động này đã trở thành động lực để các đơn vị, cá nhân nâng cao ý thức huấn luyện, rèn luyện nhằm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

8. Tổng kết 10 năm thực hiện Quy chế phối hợp giữa Bộ Tư lệnh BĐBP với các Quân khu và ký Quy chế phối hợp giai đoạn 2015-2020 với các Quân khu, Quân chủng; Bộ Tư lệnh BĐBP ký Chương trình phối hợp với các Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ và Thông tấn xã Việt Nam

Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Quy chế phối hợp, hiệp đồng trong chỉ huy, chỉ đạo thực hiện công tác biên phòng và phòng thủ tác chiến giữa Bộ Tư lệnh BĐBP với Bộ Tư lệnh Quân khu 4, diễn ra ngày 19-6, tại thành phố Vinh; với Bộ Tư lệnh Quân khu 5 ngày 3-7, tại thành phố Đà Nẵng và với Bộ Tư lệnh Quân khu 7 vào ngày 3-5, tại TP Hồ Chí Minh; với Quân khu 9 ngày 27-12 tại thành phố Cần Thơ. Ngày 29-12, tại thành phố Hải Phòng, Bộ Tư lệnh BĐBP và Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân tổ chức ký Quy chế phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền vùng biển đảo.

Các hội nghị đánh giá, 10 năm thực hiện quy chế đã đi vào nề nếp ở tất cả các nội dung. Mối quan hệ hiệp đồng giữa các cơ quan, đơn vị hai bên có nhiều chuyển biến tích cực, hiệu quả ngày càng nâng cao. Việc ký kết và thực hiện Quy chế phối hợp với các Quân khu, Quân chủng đã góp phần tăng cường sức mạnh tổng hợp trong bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới; đồng thời nâng cao năng lực phối hợp, hiệp đồng trong chỉ huy, chỉ đạo thực hiện công tác biên phòng và phòng thủ tác chiến giai đoạn 2015-2020.

Ngày 25-1, tại tỉnh Đắk Lắk, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên và Bộ Tư lệnh BĐBP tổ chức ký kết Chương trình phối hợp "Tăng cường chỉ đạo và triển khai hoạt động trên tuyến biên giới các tỉnh Tây Nguyên và vùng phụ cận" giai đoạn 2015-2020. Ngày 18-3, tại Trụ sở Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Bộ Tư lệnh BĐBP và Ban Chỉ đạo Tây Bắc ký Chương trình phối hợp "Tăng cường chỉ đạo và triển khai các hoạt động trên tuyến biên giới vùng Tây Bắc", giai đoạn 2015-2020.

Ngày 25-3, Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ và Bộ Tư lệnh BĐBP ký kết Chương trình phối hợp "Tăng cường chỉ đạo và triển khai các hoạt động trên tuyến biên giới, biển đảo các tỉnh Tây Nam bộ", giai đoạn 2015-2020. Các chương trình phối hợp nhằm tăng cường sự chỉ đạo của các bên đối với công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, biển đảo và củng cố, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế-xã hội ở địa bàn biên giới, biển đảo.

Ngày 18-12-2015, Bộ Tư lệnh BĐBP và Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tổ chức ký kết Chương trình phối hợp "Tăng cường thông tin, tuyên truyền bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia". Theo đó, hai bên thường xuyên tuyên truyền về các chủ trương, chính sách và giải pháp của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; công tác tổ chức thực hiện nhiệm vụ của BĐBP và xây dựng biên giới đoàn kết, hữu nghị với các nước láng giềng... BĐBP phối hợp với TTXVN sử dụng hiệu quả các sản phẩm thông tin của TTXVN trong sinh hoạt tư tưởng của cán bộ, chiến sỹ và tuyên truyền cho nhân dân trong vùng...

9. Lực lượng BĐBP vinh dự có 2 tập thể, 1 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Đội ngũ cán bộ BĐBP có bước trưởng thành, lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới Tổ quốc trong thời kỳ hội nhập và phát triển đất nước.

Các đơn vị, cá nhân được Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ký quyết định tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân bao gồm: BĐBP Thanh Hóa, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới; BĐBP Quảng Nam (tiền thân là An ninh vũ trang Quảng Nam), Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống Mỹ; Đại tá Mai Văn Dậu, nguyên Phó ban An ninh Quảng Đà, nguyên Chỉ huy trưởng BĐBP Quảng Nam-Đà Nẵng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Đồng chí Tư lệnh BĐBP được bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Quốc phòng và phong quân hàm Thượng tướng. Đồng chí Phó Tư lệnh - Tham mưu trưởng BĐBP được bổ nhiệm Tư lệnh BĐBP...

10. Khánh thành cột mốc số 30 và số 275 tuyến biên giới Việt Nam - Cam-pu-chia

Sáng 26-12, Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Chính phủ Vương quốc Cam-pu-chia Hun Xen đã dự Lễ khánh thành cột mốc số 30, trên biên giới đất liền Việt Nam - Cam-pu-chia và đoạn đường nối cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, xã Ia Dom, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai và cửa khẩu quốc tế Ô-da-đao, huyện Ô-da-đao, tỉnh Rát-ta-na-ki-ri, Vương quốc Cam-pu-chia. Chiều cùng ngày, hai Thủ tướng đã dự Lễ khánh thành cột mốc số 275, tại cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên - Phnôm Den trên biên giới đất liền Việt Nam - Cam-pu-chia.

Tham dự Lễ khánh thành có lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan chức năng Trung ương của hai nước, đại diện chính quyền, nhân dân địa phương hai nước. Phát biểu tại Lễ khánh thành, Thủ tướng Chính phủ hai nước một lần nữa khẳng định, đây là một sự kiện lịch sử có ý nghĩa quan trọng; đồng thời, khẳng định tính đúng đắn của công tác phân giới cắm mốc mà hai nước đã và đang triển khai, thể hiện quyết tâm của lãnh đạo và nhân dân hai nước trong việc sớm hoàn thành toàn bộ công tác phân giới cắm mốc biên giới đất liền Việt Nam - Cam-pu-chia; góp phần quan trọng vào việc củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước.

Cùng với cột mốc ở điểm đầu (mốc ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Cam-pu-chia) và cột mốc cuối cùng (mốc 314) trên đường biên giới đất liền Việt Nam - Cam-pu-chia và với 297 cột mốc chính đã được xây dựng, có thể nói, công tác phân giới cắm mốc giữa hai nước đã cơ bản hoàn thành được "xương sống" của hệ thống mốc giới trên toàn tuyến.

Việc hoàn thành phân giới cắm mốc trên biên giới đất liền Việt Nam - Cam-pu-chia, sẽ tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống, toàn diện giữa Việt Nam và Cam-pu-chia nói chung và xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững giữa hai nước nói riêng; là mục tiêu chiến lược và được lãnh đạo cấp cao hai nước coi trọng và quyết tâm theo đuổi.

Biên phòng